Tờ mờ sáng hôm sau, bọn giặc càn những người bị bắt lên tới Nhụng. Chỗ đó là một tổng nhỏ, cách tỉnh thành độ ba mươi cây số. Nhà cửa ở thưa thớt, hoặc chênh vênh trên đỉnh gò, hoặc náu mình dưới gốc sậy. Hết thảy đều một kiểu như nhau, mái gianh vách nứa, cảnh tiều tụy mà ủ ê. Dân cư phần nhiều là Thổ, Mán, Nùng. Muốn tránh sự hành hạ, họ phải nhập bọn với giặc, nhân tiện kiếm miếng ăn. Người Việt Nam ở vùng xuôi bị giặc bắt lên đấy, ở tản mát khắp mọi nơi, phát nương cày ruộng, sống heo hút cho qua thì. Ở Nhụng, ngày thường chỉ có độ dăm chục quân Cờ Đen án ngữ, nhưng bấy giờ, Hoàng Tử Trung được lệnh của Lưu Vĩnh Phúc kéo quân về đóng ở đấy, hiệu triệu các bọn Bá Thái, Sen Hồ, Tài Lảo Dè, Woòng Tsi để cùng sửa soạn về đánh nhau với quân Pháp đang tiến lấy thành Tuyên. Bởi vậy, lúc Lày Sập Trưởng giải bọn bị bắt lên, thì quân giặc đã bạt ngàn cả, và sự canh phòng cũng nghiêm mật khác thường. Toán người ngựa đang bon bon trên đường dốc, bỗng thấy nổ đùng một tiếng lệnh, rồi một toán quân canh núp trong bụi rậm xồ ra. Lày Sập Trưởng chào khẩu hiệu xong, người ngựa lại chạy thẳng về hướng bắc, mà quân canh lại biến hình trong cỏ rậm. Qua một cánh rừng nhỏ, cả bọn đứng lại trước một cái cổng gỗ lớn. Lày Sập Trưởng hô khẩu hiệu một lượt nữa. Cánh cổng bật mở, người ngựa kéo vào. Quân giặc dẫn những người bị bắt đến chờ ở chân thang. Lày Sập Trưởng một mình leo lên nhà sàn trình bày công việc với chủ tướng. Nhân lúc ấy, Thục Nương để ý nhìn quanh. Nàng rùng mình, níu lấy mẹ, bàng hoàng như người lạc xuống một cảnh địa ngục. Gần ngay chỗ nàng đứng, một người đàn bà bị trói riệt vào cột chuồng trâu. Áo xống lột hết, da dẻ trắng hếu như lợn cạo, người đàn bà khốn khổ gục đầu xuống trước ngực, mái tóc rối tung như mớ bòng bong. Người ấy rên đều, ủ rũ như gần chết. Lúc thấy tiếng lao xao ở cạnh mình, người ấy cố ngửng đầu lên, giương cặp mắt lờ đờ nhìn ngớ ngẩn... Mặt tròn nhưng hốc hác, da trắng bệch như sáp ong, miệng méo xệch vì đau đớn, môi nhợt nhạt và khô khan. Ngực phanh ra, đầm đìa những máu. Đôi vú, bị khoét gần đứt, buông thõng xuống ngang bụng, mở ra cái hốc đỏ lòm. Thục Nương sợ nhủn cả người, vội quay đi thì mắt lại thấy một thảm trạng khác: trong xó chuồng trâu, một người đàn ông võ vàng, quần áo rách bướp, da thịt tơi bời đang quằn quại, hấp hối trên vũng bùn nhớp nhúa. Ngoài sân thì quân giặc ngồi xổm từng bọn, ăn uống xô bồ. Trông chúng ăn, người ta ngờ là bọn ma đói. Canh riêu bừa bãi, xương xẩu bộn bề, chúng vừa ăn vừa uống, vừa bông đùa chửi bới nhau. Có đứa rượu say, tức khí rút dao đâm nhau chết tươi là thường. Những đứa ấy, chủ tướng đều sai bắn chết ngay, nhưng cũng không thể sao lập nghiêm cho xuể được. Lẫn với bọn giặc ngồi ăn, thì nào gà, lợn, chó xúm xít, len lỏi, chui rúc, rình mò, tranh nhau, cắn nhau inh ỏi. Thực là một cảnh tượng ghê tởm, hỗn độn, thô bỉ và cẩu trệ vô cùng. Thục Nương còn đang mải nhìn, mải nghĩ thì trên nhà có tiếng thét to. Bọn giặc đứng chờ ở chân thang vội vàng lên tiếng và điệu những người bị bắt lên sàn, theo dãy hành lang đến quỳ cả ở cửa giữa. Bọn Cờ Đen lạy ra mắt chủ tướng xong, chắp tay đứng thị lập hai bên để chờ lệnh. Thục Nương liếc nhìn vào trong nhà. Trên một chiếc chiếu cạp điều, cạnh bộ bàn đèn lộng lẫy, một viên lão tướng đang nhìn chằm chặp bọn tù nhân. Khổ mặt chữ dụng, gò má cao, trán gồ, một nửa khuất sau vành mũ nhung đen. Lông mày chữ bát, mũi diều hâu, miệng rộng, môi dày. Viên tướng ấy ngồi lẳng lặng như một pho tượng, hoạt động có chăng cặp mắt sáng ngời. Đứng cạnh viên tướng già, trừ Lày Sập Trưởng, Thục Nương còn nhận thấy một người thanh niên mặt đẹp như ngọc, da trắng môi son, cặp mắt cũng sáng ngời như mắt lão tướng. Thanh niên mặc cái áo gấm lam ngắn rộng tay, ngoài phủ một chiếc chấn thủ bằng vóc vàng, lưng giắt đoản kiếm, quần nhiễu phớt tím, chân đi võ hài. Thục Nương đoán ngay viên tướng nọ là Hoàng Tử Trung, mà người trẻ tuổi kia tức là Hoàng Thiếu Hoa công tử. Hoàng Tử Trung nhìn mọi người một cách ái ngại: - Đã lên tới đây, bọn đàn ông hãy cho ra ngoài tiền dinh, bọn đàn bà con gái phải xuống hầu phu nhân. Nhưng hãy nghe ta dặn: phu nhân tính khắc lắm! Những thảm trạng chắc các ngươi đã nhìn thấy ở dưới nhà, đều do mệnh lệnh của phu nhân cả. Phu nhân bị đau, ta không nỡ trái ý, nhưng thấy những cực hình đó, lòng ta thương xót vô cùng. Các ngươi phải có ý tứ lắm mới được! Giọng nói sang sảng như chuông và rất sõi, vừa có oai, vừa có đức, khiến cho người nghe phải cảm. Lão tướng nói xong quay lại người trẻ tuổi: - Hoàng công tử hãy đưa bọn này xuống bè! Công tử cúi đầu lĩnh mệnh, nhưng mặt có vẻ buồn. Chàng ra hè, xuống thang gác. Bọn quân hầu bảo những người đàn bà con gái đi theo. Ra tới bến sông, Thục Nương thấy một chiếc bè lớn đậu lơ lửng giữa dòng, xung quanh vô số những thuyền con, chừng đợi sai vặt. Lúc sắp lên cầu, chàng trẻ tuổi quay lại nhìn mọi người một cách ái ngại: - Các ngươi có nhớ lời cha ta dặn không? Phải cẩn thận lắm đấy nhé! Lúc nói, chàng chợt để ý đến Thục Nương: - Cô này là con cái nhà ai vậy? Bà cụ Điều đáp: - Bẩm, nó là con tôi. - Bà cụ quê ở đâu ta? - Chúng tôi quê ở Tuyên, chồng tôi làm Điều hộ... - À, bà cụ Điều ở Tuyên! Thế đây hẳn là Thục Nương? - Bẩm phải ạ! Hoàng lang có vẻ thẹn, ngập ngừng nói: - Xin cụ và cô tha lỗi cho nhé! Việc xảy ra thực là ngoài ý muốn của chúng tôi! À thế cụ ông đâu? - Trong lúc hỗn độn, không biết thầy cháu lạc đâu mất. Bà cụ nói đoạn, lâm râm ứa nước mắt. Hoàng lang tỏ ý ân hận: - Việc này chỉ tại tên Lày Sập Trưởng tham tàn và muốn mua chuộc sự che chở của mẫu thân tôi. Để tôi phải trừng trị hắn mới được. Nay đã trót như thế, xin cụ và cô đành lòng vậy. Tôi sẽ cho người về tỉnh dò hỏi tin tức cụ ông nhà ta và nếu có dịp, tôi sẽ cho người hộ tống cụ và cô về. Hiện nay thì chưa nên, vì ở tỉnh sắp có chiến tranh lớn. Trong khi cụ và cô ở đây, tôi sẽ hết sức bảo toàn.