Lúc thoạt vâng lệnh Thanh đô Vương đem hai trăm khinh kỵ về Kinh, Mạc Thế Tử đã thoáng có cái ý lợi dụng thời cơ để mưu việc khôi phục giang sơn của Tổ phụ. Nhưng, chàng không dừng lâu lại ở cái ý ấy ; mặc dầu nó rất tốt đẹp và nhiều hứa hẹn cho chàng. Thế Tử quyết chờ một cơ hội khác, một cơ hội chàng sẽ gây nên độc lực. Chàng không muốn làm cái lối giậu đổ bìm leo, đục nước béo cò, nhất là khi Thanh đô Vương đã nhắm mắt tin chàng, Thanh đô Vương đã tin chàng hoàn toàn, đã biệt đãi chàng hơn ai hết, đã quý mến chàng một cách thành thực. Thêm nữa: còn mối tình của Phương Lan Quận chúa! Tất cả bấy nhiêu lệ thuộc tình cảm khiến Mạc Thế Tử không nở phản Trịnh ngay lần này, Chàng sẽ tỏ cho Thanh đô Vương biết rằng tấm lòng tin cậy, quý mến cũa Vương đối với chàng là không nhầm, rằng chàng là một kẻ thù xứng đáng với bất kỳ một tâm hồn cao thượng nào trên trần thế. Chàng hăng hái ra đi, không nghĩ đến đói, không nghĩ đến mệt, và nhiều lúc ngủ ngay trên lưng ngựa. Về tới Kinh đô, Mạc Thế Tử lập tức vào thẳng ngay phủ Thanh đô Vương đưa trình Vương Thái-Phi bức mật thư của chúa Trịnh. Một mặt chàng phát hỏa bài đòi viên Cửu môn đề đốc, truyền khóa các cửa hoàng thành lại: một mặt chàng cắt thêm quân canh giữ cung vua và phủ chúa, đoạn sai truy nã nghịch đảng. Mạc Thế tử hành động nhanh như sét đánh, không còn ai kịp biết phòng bị trước. Và, nhờ thế, Trịnh Vương phò xe giá vua Lê về tới Kinh đô thì mọi việc đã đâu vào đấy cả. Thanh Đô Vương cả mừng, liền tâu vua Lê ban thưởng cho Mạc Thế Tử. Vương lại truyền lấy của kho dựng phủ riêng cho Thế tử. Tin ấy, Phương Lan Quận chúa tiếp nhận như một tin ly biệt. Nàng buồn mất mấy ngày. Nàng cảm thấy rằng một khi rời xa chỗ cung vi chàng hiện ở, Thế Tử sẽ mang theo đi mất cả cái vui, cả cuộc sống của nàng. Xa nhau mới có một bức tường mà Quận chúa đã coi như cách biệt hàng nghìn dặm ; huống hồ mai đây Thế Tử lại ra ở ngoài hoàng thành! Quận chúa nhớ lại những nổi lo lắng, mong chờ, nhớ nhung mà nàng đã sống từ hôm Mạc Thế Tử theo phụ vương nàng đi chinh Nam. Tiếng địch thổi nghe chừng đồng vọng, Hàng cờ bay trông bóng thướt tha... Dấu cờ tiếng trống xa xa, Sầu lên ngọn ải, oán ra cửa phòng... Nhớ nhung cho đến ngày chàng đột ngột về. Cái giật mình khi nghe tin nội biến, cái xúc động được nép dưới sự che chở của chàng, tất cả cho Phương Lan sống ngây ngất và mãnh liệt như nàng chưa bao giờ được sống. Về phần Mạc Thái tử, mối tình của chàng đối với Phương Lan quận chúa cũng càng ngày càng sâu xa. Tuy chàng vẫn tự tin rằng chàng nghĩ đến cái sứ mệnh của chàng, đến phụ vương ở chỗ núi rừng xa thẳm, đến cái sự nghiệp của tổ phụ nhiều hơn là để lòng bận bịu về những mối tình riêng, mà mối yêu đương vẫn cứ đâm mầm mọc rễ ra,cứ nảy nở trong lòng chàng lúc nào chàng không biết nữa. Bây giờ thì nó đã thành hẳn một sức mạnh, một sức mạnh êm đềm nhưng khó lòng ai cưỡng lại nổi. Nó ám ảnh chàng; nó khiến chàng vẩn vơ, ngơ ngẩn; nó như một con nhện vô hình giăng tơ khắp cả hồn chàng. Đến nỗi, nhiều khi một mình cưỡi ngựa đi chơi hoặc ngồi lặng trong thư phòng, trí nghĩ man mác đến các bậc vương bá đã kế tiếp nhau trong việc tranh quyền đoạt vị, Mạc Thế tử không khỏi lấy làm ngao ngán rằng hiện nay họ đều đã thành cát bụi, lòng tham của họ đã tan đi như mây khói, có chăng một chút tên tuổi ghi trên sách, như những người điên rồ đã vấy máu lên lịch sử nhân quần. Mạc Thế tử thở dài: - Oanh liệt ghê gớm đến như Hạng Vũ chỉ một lệnh truyền ra mà mười vạn hàng binh phải mất đầu, vậy mà rốt cuộc cũng đến rút dao đâm cổ ở bên Ô giang!... Đã thế, con người sinh ra trên đời, tử sinh hũu hạn, cớ sao không nhân lúc còn được sống trong ánh sáng, cố mến yêu, thương xót lấy nhau trước khi phải chia lìa nhau đến thiên vạn cổ có hơn không? Quyền vị của cải là những thứ mà hai bàn tay ta không thể giữ mãi được, ta dại gì lại đi phí cả một đời cho nó? Chàng rót rưựu uống thực say, vì trong những lúc hoàn toàn là một người chứ không là một chiến sĩ ấy, Mạc Thế tử đâm ra ngờ vực cả cái sứ mệnh mà Phụ vương đã giao phó cho chàng. Chàng thấy bớt tin ở cái tính cách thiêng liêng của nó nữa. Cái hăng hái lúc đầu của chàng tự hồ một mớ than gần vạc, bởi mối thù trong lòng chàng đã dịu dần. - Ừ, thù oán nhau mà làm gì? Người ta sống chẳng lẽ chỉ cứ để mà báo thù lẫn nhau ư ? Tổ phụ ta cướp quyền nhà Lê ; bây giờ họ Trịnh lại đánh đuổi nhà Mạc. Sự đổi thay ấy chẳng qua cũng là thường. Bây giờ, ví dụ ta có diệt được họ Trịnh, cướp được ngai vàng của vua Lê để họ Mạc lại làm chúa nước Nam như trước thì đã chắc đâu cái địa vị chúa tế ấy sẽ giữ vững được mãi mãi. Trải xem Bắc sử từ Đường, Ngu, Nghiêu, Thuấn đến Thanh Triều bây giờ, cũng như ở ta từ họ Hồng Bàng đổ xuống, có họ nào đã làm vua chúa được mãi mãi? Đuổi theo một cái mộng hảo huyền đến nỗi phí phạm hết thanh xuân, ấy thực là một chuyện nhả mồi bắt bóng vậy. Chi bằng hai họ Mạc và Trịnh thành tâm hòa hảo, trước là tránh cái vạ binh lửa cho trăm họ, sau là cùng nhau yên vui hưởng lấy những ngày tươi sáng có hơn không?... Nghĩ đến đây, Mạc Thế tử vựt lạí thấy gương mặt Phương Lan Quận chúa hiện ra trước mắt chàng, như một ý tán thành những tư tưởng hòa bình, nhân đạo của Thế tử. Gương mặt mới xinh tươi, ý nhị làm sao. Chàng bồi hồi cả tâm trí, chàng ngây ngất hơn những khi say rượu. Và,đắc chí, Thế tử rung đùi, cất tiếng ngâm nga : Thâm khuê, thiếu nữ bất tri sầu. Hồng nhật, ngưng trang thượng Thúy lâu Hối kiến mạch đầu dương liễu sắc Hối giao phu tế mịch phong hầu! Ngây thơ, em chửa biết sầu, Ngày tươi hớn hở lên lầu điểm trang. Chùn đê, dáng liễu mịn màng, Công danh, tiếc lỡ để chàng ra đi... Tiếng Thế Tử ngâm còn sang sảng thì nội thị đã bước vào quỳ thưa: - Trình Đức ông, Mạc Đại vương có thủ thư về Thế Tử nghe nói vội đứng phất dậy. Chàng truyền nội thị bình thân, đoạn kính cẩn tiếp phong thư của Vương phụ... Thế Tử chưa rõ trong thư nói những gì, nhưng giữa lúc này chàng thấy ở nó một cái gì như một nhời trách móc, hơn nữa, một tiếng gọi thiêng liêng mà chàng phải đem cả tâm hồn đáp lại. Sự xúc cảm mạnh lắm! Thế Tử rửa tay mở thư, trong khi miệng truyền nội thị: - Cho ngươi hãy lui. Chàng ngồi xuống ghế, chờ cho lòng đỡ rộn rực mới bắt đầu đọc: ‘‘Con, Từ ngày con xuống Kinh sư, ta vẫn để ý nhìn xa các hành động của con. Ta rất lấy làm vui lòng khi thấy con đã tỏ ra xứng đáng là dòng dõi anh hùng. Hơn thế nửa, con đã khéo tỏ cho Thanh Đô Vương biết rằng sự hòa hảo của ta là do một ý rất thành thực, con đã hết sức phù tá Lê Triều, phù tá Trịnh vương, con đã xứng đáng vớii sự biệt đãi mà con được hưởng ngay từ buổi đầu tới đất tuy cũ cho nhà ta mà mới lạ cho con. Tất cả các cái ấy, cha đều lấy làm hả hê lắm. Cha có nhời ban khen con. Chẳng những vậy, cha còn báo cho con biết một tin mừng. Con thử đoán xem? Ồ, con không tài nào đoán nổi đâu ! Tin mừng ấy là cái ý của Trịnh vương muốn kết thân với ta bằng cách gả Phương Lan Quận Chúa cho con vậy... Thái Tử đặt tờ hoa tiên xuống mặt án thư, Chàng không thể đọc tiếp được nữa. Câu chuyện đến thình lình quá, chàng thực không bao giờ dám chờ đợi! Có thể như vậy được chăng? Chàng hiện ngồi trong thực tại hay chàng đương sống một giấc mơ tiên? Thế tử vẫn biết rằng Thanh đô Vương yêu quý chàng rất mực, nhưng, còn xa lắm chàng mới dám ngờ đến cái ý định của Vương. Cái ý định ấy lại tới chàng giữa lúc chàng đương băn khoăn về sự thù hằn và sự không nên thù hằn giữa hai họ. Nó gỡ cho chàng biết bao nhiêu bối rối ! Nó dẹp tắt cho lòng chàng biết bao nhiêu ân hận; nó bùng ra tất cả một nỗi vui tưng bừng. À, nhưng ý của Trịnh Vương thì thế, còn ý của phụ vương chàng thế nào? Chàng đọc tiếp: … ‘‘Hảo tâm của Thanh đô Vuơng đã làm cho cha cảm động vô cùng. Cha đã có tâm thư về tạ ơn Ngài và đã nhận nhời Ngài một cách sung sướng. Đành rằng hai họ vẫn có chút oán thù, nhưng đấy là việc đã qua, và đấy chỉ là việc riêng của những người đã từng giáp mặt nhau, đã từng kinh địch nhau để tranh quyền cướp nước. Chứ như Phương Lan Quận chúa và con sinh sau đẻ muộn, có dự chi đến những sự nó chia lìa hai họ? Sách Phật có câu: Oan gia nghi giải bất nghi kết. Dịp này chính là dịp để cho Trịnh Vương và ta hết niềm cừu địch vậy. Ta sẽ thân hành đem sính lễ về kinh hỏi Phương Lan Quận chúa cho con, và cuộc hòa nhân này sẽ phải là một giai thoại muôn đời ! ‘‘Về phần con, sau khi đọc thư này, con hãy vào Vương phủ lạy tạ ơn Trịnh thái Phi; Thanh đô Vương và Vương phi, nghe không. Mạc vương thủ bút’’’. - Đẹp quá! Sự thực hiện này thực là đẹp đẽ quá cho cái ước vọng của ta! Mạc Thế tử kêu lên như vậy rồi múa chân hoa tay để tỏ ý vui sướng. Chàng vui sướng nhất về chỗ chàng đương sợ những ý tưởng vừa chớm nở trong óc chàng ít lâu nay sẽ bị phụ vương coi như những ý tưởng đào ngũ, bạc nhược và đắc tội. Nay, phụ vương chàng đã nghĩ đúng với ý chàng. Cái hạnh phúc nhân sinh rơi tới tay chàng giữa lúc chàng lo mất nó! Ở đời, có thể nào lại có được một sự thứ hai như vậy được! Mạc thế Tử gọi: - Nội-thị đâu! Quân hầu dạ ran. - Bay sắp sửa mũ áo để ta vào hầu trong Trịnh Vương phủ. Một lát sau, áo bào giáp bạc, chàng tuổi trẻ uy nghi và khả ái dừng ngựa trước cửa Đoan Môn. Chàng được Trịnh Vương cho vào ngay, vì Trịnh Vương hình như đương đợi chàng đến. Mạc Thế tử thi lễ và nói: - Khải Đại Vương, chúng tôi vừa nhận được thủ thư của phụ vương chúng tôi. Thư ấy đã mang đến cho chúng tôi một tin mừng mà chúng tôi thực ra không bao giờ dám chờ đợi... Thanh Đô Vương vuốt râu cười ; - Túc hạ nhún mình quá. Chẳng nói gì đến cái dòng dõi của túc hạ, ngay cái tài năng của túc hạ cũng đã làm cho túc hạ xứng đáng là giai tế của ta rồi!...