Ngày 7 tháng Năm năm 776, trường quân giáo Viễn Đông. - Các vị học viên, bây giờ bắt đầu khóa học! Mời mọi người ngồi xuống. Hơn năm mươi học viên đến từ các quân đoàn tham gia khóa bổ túc cho các sĩ quan mới nhậm chức kì chủ ve áo chỉnh tề ngồi chính giữa, nghe giảng viên là phó kì chủ 16 tuổi Tử Xuyên Tú giảng bài. - Hôm nay tôi sẽ giảng cho mọi người về binh pháp: ‘Kỳ tật như phong, kỳ từ như lâm, xâm lược như hỏa, bất động như sơn!’(*) nghĩa là gì? Quá đơn giản, nó có nghĩa là: khi cụp đuôi cờ chạy trốn thì phải nhanh như gió, nhìn thấy rừng cây là phải trốn vào trong. Nếu vạn nhất quân xâm lược định phóng hỏa đốt rừng thì sao, vậy thì ngươi cứ ‘bất động như núi’ mà chết. Mọi người đã hiểu chưa? Tốt, câu tiếp. ‘Binh giả, quốc chi đại sự, tử sinh chi địa, tồn vong chi đạo.’(**) ý là, chuyện động binh chỉ là giả, là trò chơi thôi, là chuyện đại sự sống còn của các vị, không đánh trận thì các vị phải hạ lương, tháng sau tiền lương lĩnh chỉ bốn phần. Tổng trưởng đại nhân của chúng ta là người nhân ái, không đành lòng nhìn mọi người thất nghiệp, cho nên mới thường xuyên đối mặt đùa giỡn cùng với gia tộc Lưu Phong, sau này mọi người không nên hiểu lầm hảo ý của ngài, nếu chẳng may ai đó nhỡ tay diệt đi nhà Lưu Phong, vậy bát cơm của mọi người cũng bể, ta cũng chết toi theo bọn nó! - Trong một sách khác có nói: ‘nội vô pháp gia bật sĩ, ngoại vô địch quốc ngoại hoạn, quốc hằng vong.’(***) Mọi người đã hiểu chưa? Nếu muốn bảo trì quốc gia không bị vong mất, là có rất nhiều phiền toái, ngoại trừ việc mang về ‘ngoại hoạn’ của ‘địch quốc’ ra, không thì quốc sẽ ‘hằng vong’! - Nếu đánh không lại làm sao bây giờ? Đánh không lại thì nói chuyện đạo lý cùng địch nhân! Vị học viên này, cậu thật đúng là xuẩn, có phải là chạy cửa sau để có chức kì chủ không? Nói đạo lý gì cũng không được à, vậy nói công pháp quốc tế, nói công ước quốc tế, nói về tình bác ái toàn nhân loại, nói chúng ta là những người nhiệt tình yêu hòa bình không chấp vặt với ngươi.. đều có thể được mà! Nhưng nhà Lưu Phong có nghe cậu nói hay không lại là chuyện khác. o0o Phía dưới đám kì chủ sĩ quan khe khẽ nói nhỏ: - Cái thằng ngốc này ở đâu đến giảng bài cho chúng ta thế? - Là Ca Ứng Tinh đại nhân đặc cách phê chuẩn cho vào trường quân giáo Viễn Đông làm huấn luyện viên, nghe nói bọn họ có quan hệ thân thích. Biết rõ là ngu ngốc rồi mà ông vẫn còn chọn ‘khóa lý luận chiến thuật’ của y là sao? - Còn không phải là nhằm vào điểm học cao mà gã phát ra sao: có đi thi cho 98 điểm, không thi cho 89 điểm, nộp giấy trắng không lo, viết sai tên trừ 3 điểm; đi học không cần điểm danh, mỗi tiết học chỉ dạy một nửa, không ra bài khóa luận, huấn luyện viên tốt như vậy tìm đâu ra chứ! o0o - Huấn luyện viên, xin hỏi theo như sách nói: thông hình, quải hình, chi hình, ải hình, hiểm hình, xa hình sáu loại địa hình có ý nghĩa là gì? Trong khi tác chiến có yêu cầu cụ thể gì không? - Giỏi! Vấn đề của vị học viên này đưa ra hay, đưa ra rất có ý nghĩa, đưa ra thật sự đúng lúc, đưa ra rất có trình độ, đưa ra có kiến giải, đưa ra.. - Huấn luyện viên, xin hãy trả lời! - Đừng vội, vấn đề đơn giản như vậy huấn luyện viên như ta sao lại không hiểu? Cái này, cái này, vấn đề của vấn đề này là một vấn đề, ý của ta là, hắc, nói ra là ngươi lập tức hiểu được, rất đơn giản. Bây giờ ngươi đã hiểu chưa? - Chưa! - Ái chà, không ngờ trình độ suy luận lại kém như vậy, hết cách rồi, đành phải tìm thằng ngốc đến giảng giải cho ngươi vậy. Sterling, mau tỉnh, đừng có ngủ gật nữa, giúp huấn luyện viên trả lời vấn đề này! Tử Xuyên Tú nhanh tới lay tỉnh Sterling. “Xuyên Tú sư phụ, tôi rất dốt, vấn đề này tôi không hiểu.” Rồi hạ giọng nói: - Một tuần ăn tối, ở Kim Đài! “Sterling đồng học, không cần vội, chậm rãi suy nghĩ một chút!” Tử Xuyên Tú nhỏ giọng nói: - Hỗn đản, ngươi sao không đổi sang làm cướp đi! Đêm nay mời ngươi mì xào!" “Sư phụ, tôi bỗng nhiên phát hiện mình vẫn không..!” Sterling nhỏ giọng nói: - Giảm giá đặc biệt: năm bữa tối, nhà hàng Kim Đài! “Sterling đồng học, tôi biết cậu nhất định làm được!” Tử Xuyên Tú nhỏ giọng nói: - Ngươi thật xảo trá! Ba bữa mì xào, thêm một bữa cũng không có cửa đâu! “Sư phụ, tôi bỗng thấy đầu hơi choáng, không nhớ nổi mấy chuyện..” Sterling không thỏa hiệp: - Ta xảo trá đấy! Ai bảo ngươi lần trước xấu chơi! Bốn bữa tối, còn phải có rượu! “Sterling đồng học, cậu căng thẳng quá, thư giãn nào.” Tử Xuyên Tú nhỏ giọng: - Ba lần, có thể đến tửu lâu Kim Đài, rượu tự chuẩn bị! - A, tôi có lẽ xỉu rồi, sư phụ! Sterling mắt trắng dã, nằm vật xuống. Tử Xuyên Tú cuống quít đỡ dậy, lay thật mạnh: “Tỉnh tỉnh, tỉnh tỉnh, cố duy trì tỉnh táo! Sterling đồng học! Rồi nhỏ giọng nói: - Xem như ngươi lợi hại! Kim Đài thì Kim Đài! “A, sư phụ tôi nhớ ra rồi!” Vừa rồi còn hấp hối trong nháy mắt thần thái Sterling đã trở nên sáng láng, cao giọng trả lời: - Cái gọi là thông hình là địa hình địch ta đều có thể tự do ra vào, ở loại địa hình này thì sao, trước phải chiếm được chỗ cao cùng thuận hướng mặt trời, bảo vệ tốt đường tiếp tế tiếp viện; cái gọi là quải hình là chỉ địa hình dễ tiến khó lui, tại loại địa hình này, đột kích địch nhân bất ngờ thì có lợi, nhưng là nếu địch nhân trận địa đã sẵn sàng thì rất nguy hiểm; địa hình mà bất lợi cho cả địch ta thì gọi là chi hình, tại loại hình này, tốt nhất là thủ vững, không cần để ý tới chuyện địch nhân khiêu khích.. - Ừm, miễn cưỡng có thể chấp nhận được, về cơ bản đã trả lời được những điểm chính. Vị học viên kia, ngươi đã rõ chưa? Tử Xuyên Tú chuyển sang Sterling, giọng trở nên nghiêm nghị: - Sterling đồng học, ta đối với cậu thực sự thất vọng! Trả lời vấn đề đơn giản như vậy mà phải suy nghĩ lâu như thế, ngày sau ở trên chiến trường, cậu nắm giữ sinh mệnh của mấy vạn binh lính gia tộc, sinh tử chỉ quyết trong một cái chớp mắt, chẳng lẽ cậu cũng hy vọng địch nhân cho cậu nhiều thời gian để suy nghĩ như vậy sao? Bởi vậy Sterling hổ thẹn cúi đầu, tỏ vẻ vô cùng hối lỗi đối với việc phụ lòng kỳ vọng của sư phụ Tử Xuyên Tú. Tử Xuyên Tú càng nói càng giận: - Thiên tài là cái gì? Thiên tài là 98 phần mồ hôi cộng thêm 2 phần linh cảm! Cậu thì sao, ỷ vào mình có chút thông minh, không chuyên cần học tập, mê muội đến mất cả ý chí. Bản playboy kia rốt cục định khi nào thì trả ta? Cứ như vậy thì vĩnh viễn bất thành khí (****)! Đến đây, cậu theo ta đến phòng giáo viên tự kiểm điểm lại mình đi! Còn các học viên khác, tự do học tập! o0o Hai người ra khỏi phòng học. - Huynh nói Xuyên Tú này, đệ cũng quá độc ác đi? Một tiết học chỉ dạy có mười phút rồi bỏ chạy. Còn nữa, cái lý do trốn dạy này hình như lần trước đã dùng rồi? Huynh cũng không biết đã bao lần phải đi đến phòng giáo viên tự kiểm điểm với đệ rồi. - Đâu có, huynh nhớ lầm rồi! Lần trước là bệnh trĩ của huynh phát tác, đệ phải đưa huynh tới phòng vệ sinh. Từ khóa này trở đi đệ không thể phá sản được nữa! Đế Lâm đi đâu ấy nhỉ, hôm nay huynh ấy không đi học sao? - Huynh ấy đi thu phí bảo kê rồi. o0o Trong một ngõ cụt nhỏ, vài học viên lớp dưới của trường quân giáo Viễn Đông tụ thành một đống, sợ hãi nhìn kẻ có dung mạo xinh đẹp tuyệt trần là Đế Lâm đang mỉm cười tới gần: - Các vị, buổi chiều tốt lành! Đã uống trà chiều chưa? Một gã can đảm nói: - Đế lão đại, cuối tuần trước chúng tôi đã nộp tiền.. Lời còn chưa dứt, mũi giày quân dụng của Đế Lâm đã cước đạp đến mặt hắn. Đế Lâm đưa tờ giấy ăn cho gã lau máu mũi, vẻ mặt hòa ái nói: - Cuối tuần trước đã thử cứt rồi, cuối tuần này ngươi có muốn lặp lại không? Lần trước lấy tiền là vì tưởng niệm tròn 125 năm ngày giỗ của Nhã Lý Mai điện hạ, lần này là vì ăn mừng tròn 253 năm sinh nhật đại nhân Tử Xuyên Vân vĩ đại, tính chất căn bản hoàn toàn khác! Ngươi thân là sĩ quan học viên của gia tộc, chẳng lẽ lại không vì cái ngày vĩ đại này mà cảm thấy vô cùng hân hoan sao? Các vị chẳng lẽ một chút tình cảm ái quốc mãnh liệt đều không có sao? Những lời như vậy khiến cho ta quá thất vọng.. Đế Lâm xiết nắm đấm kêu ‘lách cách’, biểu đạt đầy đủ lòng “ái quốc” của kỳ chủ Đế Lâm đến cỡ nào, và đối với vài kẻ “nhân sĩ không ái quốc” lại “thất vọng” lớn đến cỡ nào. Đúng lúc này, Sterling cùng Tử Xuyên Tú xuất hiện ở góc của ngõ nhỏ. Vài học viên trường quân giáo như gặp được cứu tinh, chạy ào đến hô to: - Cứu mạng, thầy Xuyên Tú! Đế Lâm muốn thu tiền bảo kê! - Đế Lâm đồng học, cậu lại bắt nạt bạn mới rồi! Xem ra ta không thể không động đến cậu rồi! Tử Xuyên Tú lòng đầy căm phẫn: - Các học viên, đừng sợ. Nếu Đế Lâm còn dám bắt nạt các cậu, tới phòng giáo vụ nói cho ta biết, ta sẽ lột da hắn! Nhớ rõ, nhất định phải báo cáo! Vừa nói Tử Xuyên Tú vừa lôi kéo Sterling bỏ đi, lại còn đi rất nhanh! Đế Lâm nhìn mấy sĩ quan học viên đang thất vọng, miệng cười “hăng hắc”: - Nói cho các ngươi một bí mật: da của ta đã để cho Xuyên Tú sư phụ lột không dưới một trăm lần! Tốt lắm, hãy bớt nói nhảm đi, giờ là lúc lấy hành động thực tế thể hiện lòng ái quốc nhiệt tình của các ngươi! Ta ghét nhất là những kẻ không yêu nước! o0o Trong rừng đào vườn sau nhà trường, Đế Lâm tìm được Tử Xuyên Tú cùng Sterling, đưa cho bọn họ mỗi người một cây kem. Tử Xuyên Tú bất mãn nói: - Chỉ có thế thôi à? Đế Lâm: - Hết cách rồi, kinh tế đình trệ, làm lưu manh cũng không thành. Phí bảo kê không thu được. Sterling vừa ăn rất nhanh, vừa hàm hồ nói không rõ tiếng: - Ta cảm thấy hai người làm như vậy không được tốt cho lắm, bắt nạt lớp dưới là không nên.. Đế Lâm liếc gã một cái: - Nếu thấy không tốt ngươi có thể không ăn. Ăn nhanh nhất mọi lần không phải là ngươi sao! Sterling lập tức câm miệng, cực nhanh ăn cho bằng hết. o0o Kim Đài là nhà hàng cao cấp nhất xung quanh trường quân giáo Viễn Đông (cũng là nhà hàng cắt cổ nhất). Sterling cùng Đế Lâm ngông nghênh giành quyền ung dung đi trước, dặn lẫn nhau: - Hôm nay chúng ta phải vặt lông con gà thép! Cứ việc chọn đồ ăn tốt nhất! Tử Xuyên Tú cau mày buồn rầu theo sau, trên mặt rõ rõ ràng ràng lộ ra bốn chữ “thù sâu đau nặng”, trên dưới toàn thân một vẻ dân tộc chịu ba ngàn năm áp bách. Ba người ăn uống no đủ. Đế Lâm vuốt bụng hài lòng cười: - Đã lâu không sảng khoái như vậy! Ta cảm thấy ăn cơm Xuyên Tú có cảm giác thành tựu đặc biệt, nuốt xuống hương vị đặc biệt! Tử Xuyên Tú thọc tay vào trong túi quần rồi lại rút ra, trên mặt lộ ra vẻ khó có thể hình dung, hỏi Đế Lâm: - Xin hỏi lưu manh Đế Lâm, muốn ăn cơm quỵt bình thường có mấy loại phương pháp? Đế Lâm suy nghĩ một chút rồi trả lời: - Phương pháp thứ nhất: gián ruồi bọ pháp; phương pháp thứ hai: gót chân xoa dầu pháp; phương pháp thứ ba: ngộ độc thức ăn pháp; phương pháp thứ tư: hung thần ác sát pháp. Nhưng ngươi hỏi cái này để làm gì, đừng nói với ta là không mang ví tiền đi đâu đấy? - Ai nói không mang, nhưng trong túi ngoại trừ có bỏ ví tiền ra thì còn có hình dạng này.. Tử Xuyên Tú lột ngược túi quần, lộ ra một lỗ thủng rất lớn, miệng lỗ thủng vừa đủ cho một cái ví rớt ra ngoài. Sterling ngạc nhiên: - Lần trước khi trả tiền, ví tiền của ngươi không phải là đã rơi mất rồi sao! Ví tiền của ngươi thật đúng là rơi suốt ấy nhỉ, hơn nữa mỗi lần đều rất hợp thời hợp lúc! Tử Xuyên Tú phân bua: - Chuyện này sao giống nhau được? Lần trước là giả, nhưng lần này là rơi thật! Ba người liếc nhau, tất cả đồng thanh: - Phương pháp bốn! Đế Lâm vươn mình, đem toàn bộ đĩa cá nấu chua ngọt đổ tung ra đất, rồi hung hăng cầm bình rượu đập một phát: - Đây là đồ cho người ta ăn hay là cho lợn ăn vậy! Ông đây chưa từng nếm qua đồ khó nuốt như vậy! Gọi đầu bếp đến đây cho ta! Tử Xuyên Tú ở bên ôm bụng rên: - A, ta thì bị trúng độc phát tác rồi! Sterling như không có việc gì né sang bên, đỡ cho một đồ thủy tinh bị đập nát. Tiểu nhị chạy bàn vội vàng đến, ra vẻ hiểu được là chuyện gì: - Hiểu rồi hiểu rồi! Các vị đại gia, an tâm đừng nóng, chỗ nào không bằng lòng, đầu bếp sẽ lập tức giải thích cho các vị. Ngay tại giờ khắc này, đã sinh ra biến chuyển lớn nhất trong vận mệnh của Tử Xuyên tam kiệt. o0o Ngày 16 tháng Chín năm 779, trong phủ của Đế Lâm. Kiểm Sát trưởng Đế Lâm mỉm cười nói: - Ta còn nhớ rõ lúc Lâm Tú Giai mặc tạp dề đầu bếp đi ra, ngươi cũng nhìn đến phát ngốc, nước miếng chảy ra so với khi ăn cá nấu chua ngọt còn nhiều hơn nhiều. Tử Xuyên Tú phản đối: - Lúc ấy nước miếng chảy nhiều nhất tuyệt đối không phải đệ! Huynh lúc đó chẳng phải, vừa mới mới quăng cái đĩa của người ta, đã lập tức giả một bộ ôn nhu: “Tiểu thư, đồ ăn này là nàng nấu sao? Mùi vị thật sự là bất phàm! Ngon tới mức không nói được nữa! Tiểu thư, ta ước cả đời được ăn đồ ăn do nàng nấu, nàng có nguyện ý không?” Vừa mới gặp đã như vậy, huynh thật đúng là lấy chuyện buồn nôn làm lạc thú! Đế Lâm cười to: - Ngươi thì biết cái gì! Con gái là thích chuyện buồn nôn, càng buồn nôn các nàng càng thích! Đáng giận nhất là Sterling, lập tức làm phản đồ ngay tại chỗ: “Tiểu thư, ta nói với nàng này, hai kẻ bọn họ không phải là người tốt, muốn ăn cơm quỵt! Chỉ có ta mới đúng là người tốt thôi!” Khiến đôi ta nổi giận! Tử Xuyên Tú cũng không nén được ủng hộ: - Đúng vậy, suýt nữa sinh ra đại chiến gia tộc Tử Xuyên lần thứ nhất ngay tại đêm đó. o0o Đêm đã khuya, Tử Xuyên Tú cáo từ ra về. Trước khi chia tay, Đế Lâm ý vị sâu sắc nói với gã: - Xuyên Tú, huynh biết, đệ sẽ lập tức xuất phát đến Viễn Đông. “Tú quân đoàn” của đệ là cái mặt hàng gì, trong lòng đệ hẳn là cũng hiểu, huynh miễn nói thêm. Thế cục trước mắt ở Viễn Đông, trong lòng đệ phải ghi nhớ điều này: Chúng ta có thể sẽ thắng một trận, hai trận, ba trận thậm chí là cả một chiến dịch trăm trận, nhưng cũng không có khả năng thắng được trận chiến này, vô luận là chúng ta có tăng thêm bao nhiêu quân đội thì cũng vậy. Bởi vì nó còn thiếu loại nhân tố quyết định có thể xoay chuyển toàn cục, mà loại nhân tố này lại không thể thu được từ trên chiến trường. Những lời này huynh cũng đã nói qua với Sterling, nhưng xem cử động bây giờ của nó, hiển nhiên là không nghe lọt tai. Nó muốn thử dùng nhân lực chuyển xoay thiên ý. Tử Xuyên Tú: - Vậy huynh cho rằng, nhân tố có thể quyết định chiến cuộc là cái gì? Đế Lâm lắc đầu: - Huynh không biết. Có muốn nghe một chút lời khuyên của huynh dành cho đệ không? - Huynh nói đi. - Tuyệt đối không được rời xa pháo đài Wallen quá ba ngày mã trình, chuẩn bị sẵn sàng ứng biến bất trắc. Đế Lâm vẻ mặt trịnh trọng. o0o Trên đường về nhà, Tử Xuyên Tú chậm rãi hồi tưởng cả mạch những lời nói chuyện cuối cùng với Đế Lâm, càng nghĩ càng cảm thấy sâu không lường được. Quay đầu nhìn lại, nguyên lai phủ trạch đèn đuốc sáng choang của Đế Lâm, đã chìm trong một mảnh tối đen như mực, làm người ta không thể nhìn thấu.. o0o Hai ngày sau, đã xảy ra một chuyện làm mọi người ở Đế Đô rất khó hiểu: Kiểm Sát trưởng Đế Lâm đột nhiên có thái độ khác thường, tích cực thúc đẩy vụ án thất trách của nguyên phó thống lĩnh La Ba quân Viễn Đông, tỏ ý muốn tăng thêm truy cứu, vẻ mặt cùng giọng điệu đều nghiêm túc thả ra tin đồn: “Lần này không thể không chém vài cái đầu của tòa Thống Lĩnh cho La Minh Hải biết Đế Lâm ta lợi hại!” Thậm chí còn tỏ vẻ, trên toà án quân sự, y muốn đích thân đảm nhiệm vị trí công tố viên: “Ta muốn xem ai dám bảo vệ La Ba!” Tin tức rất nhanh truyền đến tai Tổng thống lĩnh La Minh Hải các hạ. Y chỉ suy nghĩ vài phút, lập tức thay đổi lập trường, toàn lực bào chữa cho La Ba, còn thông qua chủ thẩm toà án quân sự là tổng trưởng Tử Xuyên Tham Tinh xin tham dự, đảm nhiệm vị trí luật sư bào chữa cho La Ba. Phiên tòa của Toà án quân sự mở đúng hạn, hội nghị gần như đã trở thành buổi dành riêng cho một mình tổng thống lĩnh La Minh Hải biểu diễn, y khẳng khái trần từ, lời lời khí thanh oang oang hữu lực: “Bãi Xích Thủy trận bại, ấy nhân lực bất khả kháng nguyên nhân! Bại binh như triều dâng còn có thể lực bảo Wallen căn cứ không tàn, La Ba phó thống lĩnh tuyệt không mất danh tướng phong độ, công to chưa từng! Gia tộc đối với công thần chi sĩ không mảy may ban thưởng, ấy vậy mà xích sắt cột thân, chẳng phải làm tiền phương trăm vạn tướng sĩ trái tim băng giá ru!?” được toàn bộ đám Lâm Băng cùng sĩ quan quân Viễn Đông ngồi nghe vỗ tay nhiệt liệt, tới mức La Minh Hải lại càng thêm đắc ý, mặt vênh tả hữu. So ra biểu hiện của Đế Lâm lại khiến cho ngay cả Tử Xuyên Tham Tinh cùng mọi người đều thất vọng: Nói nói năng lộn xộn, lắp bắp, luận chứng tự mâu thuẫn, thậm chí trên đơn khởi tố cũng không làm rõ được rốt cuộc La Ba là phạm vào tội vô trách nhiệm hay là chỉ huy sai sót, đương trường đã bị La Minh Hải bác bỏ tới mức thương tích đầy mình, toàn quân tan rã. Kết quả, vào thời điểm Tử Xuyên Tham Tinh miệng xuất “La Ba vô tội”, Đế Lâm xìu rũ tựa như dựng cũng không đứng lên nổi, bộ dáng như con gà bại trận. La Minh Hải ánh mắt khinh thường nhìn Đế Lâm, tiếp theo dào dạt đắc ý nhận lời chúc mừng của bộ hạ, mừng y “lại đả bại cái tên Đế Lâm đáng ghét!” Vui mừng đến nỗi đêm đó y ăn nhiều hơn một chén cơm, lại còn phá lệ uống rượu nữa. (*) Nguyên văn trong thiên 7 Quân tranh của Binh pháp Tôn Tử: “Kỳ tật như phong, kỳ từ như lâm, xâm lược như hỏa, bất động như sơn, nan tri như âm, động như lôi chấn!” Dịch nghĩa: Phải nhanh như gió, bí hiểm như rừng, lan tỏa như lửa, vững chãi như núi, bí mật như không, hành động như sấm sét. Ý nghĩa của đoạn văn này là: Quân đội hành động phải thần tốc như gió cuốn, chậm rãi lừng khừng như rừng rậm, khi tấn công thì như lửa cháy, khi phòng thủ thì vững như núi, khi ẩn mình thì như bóng tối, khi xung phong thì như sấm sét. (**) Trích trong thiên thứ nhất Kế sách của Binh pháp Tôn Tử. Đầy đủ là: “Binh giả, quốc chi đại sự, tử sinh chi địa, tồn vong chi đạo, bất khả bất sát dã.” Có nghĩa là: Chiến tranh là đại sự của quốc gia, quan hệ với việc sống chết (của nhân dân), sự tồn vong (của nhà nước), không thể không khảo sát thật kỹ. (***) Trích trong thiên Cáo-Tử, phần hạ của Mạnh Tử. Sách Mạnh Tử ghi chép lại những lời đối đáp của Mạnh Tử với các vua chư hầu và những người đương thời khi ông đi du lịch các nước, bao gồm 7 thiên, mỗi thiên gồm hai phần thượng và hạ. Thiên Cáo-Tử phần hạ là thiên nổi tiếng nhất (?) của sách Mạnh Tử. Chu Hi đời Tống xếp sách Mạnh Tử vào cùng với Luận Ngữ, Đại Học và Trung Dung làm Tứ Thư. Nguyên văn của đoạn này như sau: “Thuấn phát vu khuyển mẫu chi trung, truyền thuyết cử vu bản trúc chi gian, Giao Cách cử vu ngư diêm chi trung, Quản Di Ngô cử vu sĩ, Tôn Thúc Ngạo cử vu hải, Bách Lý Hề cử vu thị. Cố thiên tương giáng đại nhiệm vu thị nhân dã, tất tiên khổ kỳ tâm chí; lao kỳ cân cốt, nga kỳ thể phu, không phạp kỳ thân, hành phất loạn kỳ sở vi, sở dĩ động tâm nhẫn tính, tằng ích kỳ sở bất năng. Nhân hằng quá, nhiên hậu năng cải; khốn vu tâm, hằng vu lự, nhi hậu tác; chinh vu sắc, phát vu thanh, nhi hậu dụ. Nhập tắc vô pháp gia phất sĩ, xuất tắc vô địch quốc ngoại hoạn giả, quốc hằng vong. Nhiên hậu tri sinh vu ưu hoạn nhi tử vu an lạc dã.” Dịch nghĩa: Mạnh Tử nói: “Vua Đại Thuấn lớn lên từ đồng quê, theo truyền thuyết được tuyển chọn từ bọn thợ xây tường; Giao Cách được chọn từ bọn hàng cá, hàng muối; Quản Trọng được chọn từ bọn cai ngục; Tôn Thúc Ngao được chọn từ vùng ven biển hẻo lánh; Bách Lý Hề được chọn từ ngoài chợ. Cho nên khi trời giao sứ mạng trọng đại cho những người ấy, nhất định trước hết phải làm cho ý chí của họ được tôi rèn, làm cho gân cốt họ bị nhọc mệt, làm cho thân xác họ bị đói khát, làm cho họ chịu nỗi khổ sở nghèo túng, làm việc gì cũng không thuận lợi. Như thế là để lay động tâm trí người ấy, để tính tình người ấy trở nên kiên nhẫn, để tăng thêm tài năng cho người ấy. Người ta thường sai rồi mới sửa; lòng có bực tức mới căm phẫn đứng dậy. Thể hiện trên nét mặt, ý muốn lộ ra lời nói, sau đó mới được người khác hiểu. Nếu trong nước không có đại thần kiên trì giữ phép tắc và người hiền giúp vua, lại không có ai lo bị địch quốc nước ngoài xâm phạm, một quốc gia như thế thì sẽ bị diệt vong. Bởi thế ta có thể hiểu cái lẽ tại sao con người có thể sống trong nỗi gian truân nhưng lại chết trong nỗi yên vui. (Tởm, mình phục mình quá. Google mãi mới ra là trích trong sách Mạnh Tử, google sách Mạnh Tử thì ra một mớ hỗn loạn. Google tiếp tiếp tiếp n lần thì ra thông tin đã có người dịch thiên Cáo-Tử phần thượng ra tiếng Việt mà không thấy nói đến đã dịch phần hạ. Chỉ dám copy – paste mà không dám chỉnh sửa một chữ, có chăng là cắt cái link để cho oai, lòe thiên hạ là mình dịch.) (****) Mượn câu: “Ngọc bất trác bất thành khí/ Nhân bất học bất tri lý!” trong sách Tam Tự Kinh. Dịch nghĩa: ngọc không mài không thành châu báu, người không học không biết (đạo) lý. Chương trình ủng hộ thương hiệu Việt của Tàng Thư Viện: