[Dịch]Thời Đại Hào Hùng - Sưu tầm
Chương 25 : Giương Cờ Đạo Nghĩa (2)
.
"Thế Kiệt..."
"Vâng, công tử."
"Những lời ngươi nói hôm qua, liệu có thật tâm?"
Hoả đột nhiên hỏi vậy khiến Thế Kiệt như lọt vào sương mù, đâm ra mờ mịt, không biết vị công tử này nghĩ gì. Chỉ là nếu đã có lời hỏi, y cũng đành trả lời.
"Vâng."
"Hai ngươi lui đi."
Nhìn bóng lưng của Hoả, hai tay chắp sau lưng, không hiểu sao Thế Kiệt thấy công tử thật khác với ngay thường. Có lẽ đáp án nằm ở câu hỏi khó hiểu vừa rồi, hoặc tất cả chỉ là ảo giác do y tự tưởng tượng ra.
Đến khi hai người Công Toản, Thế Kiệt lui ra, trong trướng bồng chỉ còn lại mình Hoả đứng đó, y đang chìm trong những suy tư khó hiểu.
Nhân, nghĩa, lễ, trí, tín, ngũ thường xây dựng nên nhân cách con người. Cũng là năm điều cơ bản xây dựng nên hệ thống xã hội phong kiến thời bấy giờ.
Ở thời đại này, vua tôi đều lấy Nho đạo trị quốc, mỗi người đều giảng nhân nghĩa, dùng lễ đãi nhau, dùng trí để hành nghĩa, dùng tín làm thước đo giá trị con người. Ở thời đại này, mỗi người đều tu thân dưỡng tính, trong đó cũng phân biệt làm hai loại người, người quân tử và kẻ tiểu nhân. Khác biệt trong đó, là do sự học của mỗi người.
Khổng Tử nói "Muốn nhân mà không muốn học thì bị cái che mờ là ngu. Muốn trí mà không muốn học thì bị cái che mờ làm cho cao kỳ thái quá. Muốn tín mà không muốn học thì bị cái che mờ làm hại nghĩa. Muốn trực mà không muốn học thì bị cái che mờ làm ngang ngạnh. Muốn dũng mà không muốn học thì bị cái che mờ làm loạn. Muốn cương mà không muốn học thì bị cái che mờ làm ra táo bạo, khinh suất..."
Học để an gia, học để trị quốc.
Khi còn nhỏ Hoả cũng từng được đi học. Mấy lời tráng ngôn của Thế Kiệt lúc trước chợt khiến y nhớ đến một vài chuyện xưa. Cái thời trẻ thơ vô tri, trẻ nhỏ khinh cuồng. Cũng là bước ngoặt thay đổi nhận thức của Hoả với thế giới xung quanh, giữa những người quân tử và kẻ tiểu nhân ấy.
Còn nhớ khi đó, vì bất mãn với việc học hành, y đã buông lời không hay với Khổng Tử. Vốn cũng chẳng có gì, ai mà rảnh để ý lời một đứa trẻ chứ. Chỉ là lúc đó đúng là có một người đang rảnh.
"Ngu ngốc, trí tuệ của một tên nhóc như ngươi sao có thể sánh với bậc hiền nhân."
Ánh mắt khinh thường của Bá Trí khi đó y vẫn còn nhớ, cũng vẫn cảm giác được nội tâm khôg phục của mình ngày ấy. Chuyện như mới hôm qua, có lẽ là do ấn tượng khắc sâu.
"Không phục cũng vô dụng. Tiểu tử ngươi chắc không biết quan hệ giữa người với người phức tạp như thế nào, nhân tính phức tạp ra sao. Thế nên ngươi không hiểu được sự viz đại của Nho đạo cũng không có gì là lạ."
"Một ví dụ đơn giản, ta lấy biên chế trong quân binh để nói. Trong một đội quân hàng vạn người, cũng được phân từng nhóm lớn nhỏ khác nhau. Lớn thì ngàn người, nhỏ thì trăm, chục người. Tương ứng với vạn phu trưởng, thiên phu trưởng, bách phu trưởng, tiểu đội trưởng. Những người này có nhiệm vụ quản chế binh lính trực thuộc của bản thân mình. Cấp độ khác nhau, phương thức quản lý cũng khác nhau, độ khó càng là cách biệt một trời một vực."
"Để trực quan hơn, cứ xem tiểu tử ngươi là biết. Quản mấy tên nhóc trong xóm cũng không xong, nói gì quản trăm, ngàn người. Thế mới thấy, Khổng Tử sáng tạo ra Nho đạo, xây dựng nên hệ thống xã hội phong kiến hủ nho, từ đó có thể quản lý cả ngàn vạn người trong thiên hạ, dù trăm ngàn năm vẫn trường tồn. Thế mới thấy, trí tuệ của ông đã vượt thường nhân, đạt đến cực trí, có xưng là thánh nhân cũng không quá."
"Một người phi thường như thế, tiểu tử ngươi há đủ tầm để đánh giá sao. Nói ra chỉ khoe cái ngu ngốc của mình mà thôi. Ta nói, lo chăm chỉ mà học đi."
Hoả vốn là người thông minh, cũng minh bạch những lời Bá Trí nói là có đạo lý. Chỉ là, khi đó Hoả cũng chỉ là một đứa trẻ, tâm lý sĩ diện, háo thắng là vẫn có.
"Nói như ngươi, bậc tiên hiền như thế một tiểu tử như ngươi có thể hiểu được bao nhiêu. Lời ngươi nói chắc gì đã đúng, cũng chỉ là những lời võ đoán mà thôi."
"Xuỳ, còn cố cãi bướng. Ta nói sao lại rảnh như vậy, đi giảng đạo lý với một thằng nhóc, thế mới biết bản thân mình nhàm chán cỡ nào."
Một đứa trẻ có thể nói ra những lời già đời như vậy, âu cũng là điều kì lạ. Thật ra Hoả cũng quen với cách nói chuyện như vậy của Bá Trí rồi.
"Kính người một thước, người kính ta một trượng. Đã không biết kính trọng người hơn mình, ta có nói gì với ngươi cũng vô dụng. Một võ giả mà không có cái tâm cần có, tiểu tử ngươi sau này cũng chỉ là hạng mãng phu thôi."
Hoả vẫn nhớ cái khoát tay lơ đãng của Bá Trí. Nhớ lại ngày đó y cũng thẹn quá hoá giận, lao vào đánh đối phương, chẳng qua kết cục cũng không khác với mọi ngày. Lần đó cũng bị đánh cho một trận, nhưng y cũng lần đầu tiên biết kính trọng người khác.
Ấn tượng từ nhỏ quả là khó phai. Đến tận bây giờ, sâu trong tiềm thức Hoả vẫn coi Bá Trí hơn mình nhiều mặt, cũng là mục tiêu mà y muốn vượt qua nhất.
Phấn đấu bao năm, ngày đó cũng sắp đến rồi.
"Tính ra, ta hiện cũng được xem như là Thiên phu trưởng rồi. Còn huynh, một kẻ nhàm chán, một tên tiểu tử cậy mạnh, và một tên luôn tỏ ra thâm trầm. Nếu tính thêm vài tên linh tinh khác, miễn cưỡng cũng được tính là Tiểu đội trưởng."
"Bao năm qua đi, huynh vẫn dẫm chân tại chỗ. Còn ta, đã đi trước huynh khá xa rồi."
Trong trướng bồng, một mình Hoả đứng đó, đôi mắt nhìn xuyên màn trời đêm, y chìm vào trong suy nghĩ vẩn vơ.
Cũng lúc đó, có người cũng đang nhìn trời, nằm trên mái nhà suy nghĩ vẩn vơ.
"Hắt xì!"
"Có người nhắc đến ta sao?!"
Bá Trí lầm bầm trong miệng. Câu nói đó chỉ là phản ứng vô thức, thần trí y vốn dĩ chẳng ở nơi này.
"Đại ca cảm lạnh rồi."
"Đệ nghĩ những người như chúng ta có thể bị cảm mạo sao?"
Mặc dù không quá để ý, nhưng khi Bá Dũng leo lên mái nhà, Bá Trí cũng có để ý thấy. Bá Trí cũng thầm thấy khó hiểu, tiểu tử này vốn đâu có nhã hứng ngắm sao trời đêm đâu nhỉ?
Đối với câu hỏi của Bá Trí, Bá Dũng cũng không đáp lời. Y cũng nằm xuống bên cạnh Bá Trí, hai tay gối sau đầu, mắt y cũng dõi nhìn trời đêm. Đêm nay trời nhiều mây, phóng mắt nhìn quanh cũng khó thấy một ánh sao nào. Dù thế, hai người cũng nhìn đến nhập thần, một lúc lâu cũng không có ai mở lời.
Mây đen thật hấp dẫn vậy sao?
Hãy nhấn like ở mỗi chương để ủng hộ tinh thần các dịch giả bạn nhé!
Bình luận truyện