Chương 24: THE VOICE OF REASON VII Falwick, giáp kín từ đầu đến chân, không đội mũ trụ và tấm áo choàng đỏ của Giáo Hội vắt qua vai, đứng giữa trảng cỏ. Bên cạnh ông ta, tay bắt chéo trước ngực, là một người lùn mập mạp, râu ria xồm xoàm trong chiếc áo khoác viền lông cáo, mặc bên trên một lớp áo giáp kết từ những vòng bi sắt nhỏ xíu. Tailles, không mang giáp mà thay vào bằng một chiếc áo chẽn da thuộc ngắn ngủn, đi qua đi lại một cách bình thản, thi thoảng lại vung vẩy thanh kiếm đã tuốt khỏi vỏ. Witcher ngó xung quanh, dừng ngựa lại. Bao vây thành một vòng tròn là một hàng giáo binh giáp trụ sáng ngời đội mũ thiếc phẳng. “Quỷ tha ma bắt,” Geralt lầm bầm. “Lẽ ra tôi phải đoán trước được chuyện này.” Dandelion quay đầu con ngựa và khẽ nguyền rủa khi trông thấy những đầu mũi giáo chặn lối đi sau lưng họ. “Chuyện này là sao đây, Geralt?” “Không gì cả. Ngậm mồm lại và đừng có xen vào. Tôi sẽ cố thử kéo chúng ta ra bằng cách nào đấy.” “Tôi hỏi anh chuyện này là vì cái gì đây? Lại thêm rắc rối à?” “Im đi.” “Đằng nào thì nó cũng là một ý tưởng ngu ngốc, cưỡi ngựa vào thị trấn,” nhà thi sĩ rên rỉ, liếc về phía những tòa tháp canh của đền thờ nhô lên sau rặng cây ngay gần đó. “Lẽ ra chúng ta nên ở lại với Nenneke và không ra khỏi phạm vi tường thành...” “Im đi. Rồi mọi chuyện khắc rõ, cậu sẽ thấy.” “Trông không có vẻ như vậy.” Dandelion nói đúng. Sự việc trông không có vẻ như vậy. Tailles, vung vẩy thanh kiếm trần trụi, tiếp tục bước qua bước lại mà không nhìn về phía họ. Những người lính, đứng dựa vào cán giáo, quan sát với vẻ u ám và thờ ơ, những nét mặt của dân nhà nghề mà giết chóc chẳng có gì là quá thú vị để theo dõi. Họ xuống ngựa. Falwick và người lùn từ từ tiến lại. “Ngươi đã xúc phạm Tailles, một người sinh ra trong dòng dõi cao quý, witcher,” người bá tước nói mà không câu nệ hay dùng đến phép xã giao thông thường. “Và Tailles, như ngươi chắc vẫn còn nhớ, đã ném chiếc găng tay xuống. Ép buộc ngươi trong khuôn viên đền thờ thì không hay ho cho lắm, vậy nên chúng ta đợi đến khi ngươi tự nguyện thoát khỏi cái váy của nữ tư tế. Tailles đang chờ. Ngươi phải đấu.” “Phải ư?” “Phải.” “Nhưng Falwick,” Geralt mỉm cười tỏ vẻ phật ý, “ngài không cho rằng Tailles, một người sinh ra trong dòng dõi cao quý, đã ban cho tôi một vinh dự quá lớn hay sao? Tôi chưa bao giờ đạt được tước hiệu hiệp sĩ, và tốt hơn hết là không nên nhắc đến hoàn cảnh ra đời của tôi làm gì. Tôi e rằng mình không đủ xứng đáng để....Người ta nói thế nào nhỉ, Dandelion?” “Không xứng đáng để thỏa mãn lời thách đấu,” nhà thơ trả lời đầy kiêu hãnh. “Quy tắc của hội hiệp sĩ nêu rằng...” “Giáo Hội tuân theo các quy tắc của riêng mình,” Falwick cắt ngang. “Nếu ngươi thách đấu một hiệp sĩ của Bông Hồng Trắng, anh ta có thể từ chối hoặc thỏa mãn lời thách đấu của ngươi, tùy theo ý thích. Nhưng đây là trường hợp ngược lại: chính vị hiệp sĩ thách đấu ngươi và nhờ vậy đã nâng ngươi lên ngang hàng với anh ta – nhưng, dĩ nhiên rồi, chỉ là trong thời gian cần thiết để trả thù lời sỉ nhục. Ngươi không thể từ chối. Lời từ chối chấp nhận danh dự đó sẽ khiến ngươi trở nên không xứng đáng.” “Logic làm sao,” Dandelion nói với vẻ mặt như khỉ đột. “Tôi thấy là ngài có nghiên cứu triết học, hiệp sĩ.” “Đừng xen vào.” Geralt ngẩng đầu lên và nhìn vào mắt Falwick. “Nói tiếp đi, thưa ngài. Tôi muốn biết chuyện này sẽ dẫn tới đâu. Sẽ ra sao nếu như tôi trở nên....không xứng đáng?” “Sẽ ra sao à?” Falwick nở một nụ cười quỷ quyệt. “Ta sẽ ra lệnh treo cổ ngươi lên một cành cây, quân vô lại.” “Đợi đã nào,” người lùn lên tiếng bằng chất giọng khàn khàn. “Bình tĩnh, thưa ngài. Và không được chửi bới, rõ chứ?” “Đừng có dạy ta cách cư xử, Cranmer,” vị hiệp sĩ rít lên. “Và nhớ đấy, hoàng tử đã ra mệnh lệnh mà ông phải thực thi đúng đến từng chữ.” “Ông mới là kẻ đừng nên dạy tôi cách cư xử, bá tước.” Người lùn đặt tay lên chiếc rìu hai lưỡi giắt ở thắt lưng. “Tôi biết cách thi hành mệnh lệnh, và tôi có thể làm mà không cần lời khuyên của ông. Hãy để tôi tự giới thiệu, thưa ngài Geralt. Tôi là Dennis Cranmer, chỉ huy trưởng đội cảnh vệ của hoàng tử Hereward.” Witcher cúi chào, nhìn vào mắt người lùn, xám xịt và cương nghị bên dưới hàng lông mày rậm rạp. “Hãy đấu cùng với Tailles, thưa ngài.” Dennis Cranmer điềm tĩnh tiếp tục. “Như thế sẽ tốt hơn. Nó không phải là một cuộc đấu sinh tử, chỉ tới khi một trong hai người chịu thua thôi. Vậy hãy đấu cùng với cậu ta và chịu thua.” “Ông nói gì cơ?” “Hiệp sĩ Tailles rất được hoàng tử quý mến,” Falwick nói, mỉm cười khinh bỉ. “Nếu ngươi dám động đến cậu ta bằng lưỡi kiếm trong lúc đấu, gã đột biến, ngươi sẽ bị trừng phạt. Đội trưởng Cranmer sẽ bắt và giải ngươi đến trước mặt hoàng tử. Để bị trừng trị. Đó là lệnh của hoàng tử.” Người lùn thậm chí còn không thèm liếc nhìn vị hiệp sĩ, đôi mắt lạnh lùng, cương nghị vẫn không rời khỏi Geralt. Witcher mỉm cười nhẹ nhàng nhưng khá độc địa. “Nếu tôi hiểu đúng,” anh nói, “Tôi buộc phải đấu vì, nếu từ chối, tôi sẽ bị treo cổ. Nếu đấu tôi sẽ phải cho phép đối thủ đả thương mình vì nếu tôi động đến hắn ta tôi sẽ phải cho tay vào cùm. Thật là những lựa chọn thú vị. Hay có lẽ tôi không nên để các ngài tốn công làm gì? Tôi sẽ tự đập đầu vào cây thông và xin thua. Như thế đã đủ để thỏa mãn ngài chưa?” “Đừng châm chọc,” Falwick rít lên. “Đừng khiến tình thế của ngươi tồi tệ hơn nữa. Ngươi đã sỉ nhục Giáo Hội, đồ lang thang, và ngươi phải bị trừng phạt vì điều đó, hiểu chưa? Và Tailles trẻ đây đang cần danh tiếng là người đã đánh bại một witcher, vậy nên Giáo Hội muốn cho cậu ta điều đó. Nếu không thì ngươi đã bị treo cổ lâu rồi. Ngươi sẽ để bản thân mình bị đánh bại và cứu lấy cái mạng chó đấy. Chúng ta không cần xác ngươi làm gì, chúng ta chỉ muốn Tailles cắt cho ngươi một nhát. Và lớp da đột biến của các ngươi lành rất nhanh. Vậy, quyết định đi. Ngươi không còn lựa chọn nào cả.” “Đó là những gì mà ngài nghĩ ư, hiệp sĩ?” Geralt mỉm cười còn độc địa hơn lúc trước và đánh giá những người lính đang đứng xung quanh. “Nhưng tôi nghĩ là mình có lựa chọn đấy.” “Phải, đó là sự thật.” Dennis Cranmer thừa nhận. “Ngài có. Nhưng lựa chọn đấy là đổ máu. Như ở Blaviken. Đó có phải là điều mà ngài muốn không? Ngài muốn chất thêm gánh nặng cho lương tâm bằng máu và cái chết? Bởi vì lựa chọn mà ngài đang nghĩ tới, Geralt, là máu và cái chết.” “Lý luận của ông rất thuyết phục, đội trưởng, thậm chí là thú vị,” Dandelion mỉa mai. “Ông đang cố nhử một người đàn ông bị mai phục trong rừng bằng nhân tính, tác động đến sự cao thượng của anh ta. Ông đang yêu cầu anh ta, nếu tôi hiểu đúng, đừng nên lấy máu những kẻ côn đồ đã tấn công mình. Anh ta phải động lòng thương chúng vì chúng nghèo đói, còn vợ, còn con, và ai biết được, còn cả mẹ nữa cũng nên. Nhưng đội trưởng Cranmer, ông không nghĩ rằng sự lo lắng của ông là sớm quá hay sao? Bởi vì tôi nhìn quanh các giáo binh của ông và không thấy đầu gối của ai là không run trước suy nghĩ phải chiến đấu với Geralt xứ Rivia, witcher đơn thương độc mã tay không diệt trừ striga. Sẽ không có máu nào đổ ở đây, sẽ không ai bị hại cả - ngoại trừ những người ngã gãy chân trong lúc chạy trốn.” “Tôi,” người lùn từ tốn đáp lại, “chẳng có gì phải xấu hổ về đầu gối của mình. Tôi chưa từng chạy trốn khỏi ai bao giờ và không có ý định thay đổi điều đó. Tôi chưa từng kết hôn, chẳng biết gì về trẻ con và tôi không thích đem mẹ mình, một người phụ nữ mà tôi chẳng quen lắm, vào chuyện này. Nhưng tôi sẽ thi hành mệnh lệnh mà mình đã được giao phó. Đúng đến từng chữ, như mọi khi. Không cần tác động đến cảm xúc gì cả, tôi yêu cầu Geralt xứ Rivia hãy quyết định. Tôi sẽ chấp nhận bất kỳ quyết định nào của ngài ấy và có hành động phù hợp.” Họ nhìn vào mắt nhau, witcher và người lùn. “Được rồi,” cuối cùng Geralt nói. “Hãy giải quyết chuyện này đi. Thật tiếc nếu phải lãng phí cả một ngày.” “Vậy là ngươi đồng ý rồi.” Falwick ngẩng đầu dậy và đôi mắt rực cháy. “Ngươi sẽ đấu với Tailles của Dorndal?” “Phải.” “Tốt. Chuẩn bị đi.” “Tôi sẵn sàng rồi.” Geralt rút găng tay ra. “Không nên phí thời gian làm gì. Nếu Nenneke mà phát hiện ra chuyện này thì rắc rối to. Lẹ lên đi. Dandelion, bình tĩnh. Việc này không liên quan gì đến cậu cả. Tôi nói đúng chứ, ông Cranmer?” “Hoàn toàn chính xác.” người lùn nói chắc nịch và nhìn Falwick. “Hoàn toàn chính xác, thưa ngài. Nếu có chuyện gì xảy ra, thì chỉ liên quan tới ngài.” Witcher rút thanh gươm vắt sau lưng ra. “Không.” Falwick nói, rút ra thanh kiếm của mình. “Ngươi sẽ không đấu với con dao cạo đó. Hãy lấy kiếm của ta.” Geralt nhún vai. Anh cầm lấy vũ khí của vị bá tước và thử vung nó. “Nặng,” anh nói lạnh lùng. “Sao không dùng xẻng luôn cho xong.” “Tailles cũng sử dụng thanh kiếm tương tự. Công bằng.” “Ngài rất hài hước, Falwick.” Những người lính bao vây trảng cỏ, kết thành một vòng tròn. Tailles và witcher đứng đối diện nhau. “Tailles? Cậu nói sao với một lời xin lỗi?” Tay hiệp sĩ trẻ vểnh môi lên, gấp tay trái đằng sau lưng và thủ thế. “Không à?” Geralt mỉm cười. “Cậu không muốn nghe tiếng nói của lý trí? Thật đáng tiếc.” Tailles hạ thấp người, bật dậy và tấn công không lời cảnh báo. Witcher thậm chí còn không thèm đỡ và tránh đường kiếm dẹt bằng một động tác xoay nửa vòng chớp nhoáng. Tay hiệp sĩ cắt một nhát thật rộng. Lưỡi kiếm sượt qua không khí và lại lần nữa, Geralt né bên dưới nó và nhảy một bước nhẹ nhàng sang bên, với một động tác giả ngắn, làm Tailles mất nhịp di chuyển. Tailles nguyền rủa, chém một nhát rộng từ bên phải, mất thăng bằng trong một giây và cố đứng vững trong khi giơ thanh kiếm cao lên một cách vụng về để đỡ theo bản năng. Witcher tấn công với lực và tốc độ của một tia sét, vươn tay dài hết cỡ và chém thẳng về phía trước. Thanh kiếm nặng nề táng vào lưỡi kiếm của Tailles, đánh bật nó mạnh đến nỗi bay trúng mặt tay hiệp sĩ. Tailles rú lên, khuỵu gối và trán đập xuống thảm cỏ. Falwick chạy lại chỗ hắn ta. Geralt cắm thanh kiếm xuống đất và quay đi. “Lính gác!” Falwick la lớn, đứng dậy. “Bắt hắn!” “Đứng yên! Về vị trí!” Dennis Cranmer gầm gừ, tay chạm vào lưỡi rìu. Những người lính không di chuyển. “Không, bá tước à,” người lùn nói từ tốn. “Tôi luôn thực thi mệnh lệnh đúng đến từng từ. Witcher đã không chạm vào Tailles. Thằng nhóc tự đánh phải mình bằng chính thanh kiếm của cậu ta. Vận rủi thôi.” “Gương mặt cậu ta đã bị hủy hoại rồi! Cậu ta sẽ dị dạng suốt đời!” “Da khắc lành.” Dennis Cranmer dán cặp mắt cương nghị lên witcher và nhe răng ra. “Còn vết sẹo? Đối với một hiệp sĩ, sẹo là vật tưởng niệm đáng giá, một minh chứng cho danh tiếng và vinh quang, mà Giáo Hội rất khao khát muốn trao tặng cho cậu ta. Một hiệp sĩ không có sẹo là một thằng khốn, không phải hiệp sĩ. Hỏi cậu ta đi, bá tước, và ông sẽ thấy là cậu ta rất hài lòng.” Tailles đang co quắp dưới đất, nhổ máu, thút thít và rên rỉ, trông hắn không hài lòng một chút nào. “Cranmer!” Falwick rống lên, giật lấy thanh gươm đang cắm dưới đất, “ông sẽ hối hận vì chuyện này, ta thề đấy!” Người lùn quay lại, chậm rãi lôi ra cây rìu trên thắt lưng, ho và khạc vào lòng bàn tay. “Ôi, bá tước à,” ông thều thào, “đừng nuốt lời chứ. Tôi không thể chịu được những kẻ nuốt lời và hoàng tử Hereward đã trao cho tôi quyền trừng phạt chúng. Tôi sẽ coi như chưa nghe thấy mấy lời ngu ngốc ông vừa thốt ra. Nhưng xin đừng nhắc lại chúng.” “Witcher,” Falwick, phồng lên vì giận dữ, quay sang Geralt. “Biến khỏi Ellander đi. Ngay lập tức. Không chậm trễ!” “Tôi hiếm khi đồng tình với ông ta,” Dennis lầm bầm, lại gần witcher và trả anh thanh kiếm, “nhưng trong trường hợp này ông ta nói đúng. Nếu là tôi thì tôi sẽ khẩn trương xuất phát.” “Chúng tôi sẽ nghe theo lời khuyên của ông.” Geralt vắt thanh kiếm ra sau lưng. “Nhưng trước hết tôi có đôi lời muốn nói với ngài bá tước. Falwick!” Vị hiệp sĩ của Bông Hồng Trắng chớp mắt đầy lo lắng và chùi tay lên áo choàng. “Hãy quay trở lại quy tắc của Giáo Hội các ngài một phút,” witcher tiếp tục, cố không cười. “Có một điều làm tôi rất hứng thú. Nếu tôi, giả dụ như, cảm thấy ghê tởm và bị xúc phạm bởi thái độ của ngài xuyên suốt toàn bộ sự việc này, nếu tôi thách đấu ngài bây giờ, ngài sẽ làm gì? Liệu ngài có coi tôi là đủ xứng đáng để chạm kiếm cùng? Hay là ngài sẽ từ chối, mặc dù biết rằng với hành động đó tôi sẽ coi như ngài không xứng đáng để thậm chí nhổ vào mặt, cho một đấm và một đá vào mông dưới con mắt của những người lính đây? Bá tước Falwick, xin hãy thỏa mãn trí tò mò của tôi.” Falwick biến sắc, lùi lại một bước, nhìn quanh. Những người lính tránh ánh mắt của ông ta. Dennis Cranmer nhăn mặt, thè lưỡi và nhổ một miếng nước bọt bay một khoảng cách khá xa. “Dù cho ngài không nói gì,” Geralt tiếp tục, “tôi cũng vẫn nghe được tiếng nói của lý trí trong sự im lặng của ngài, Falwick. Ngài đã thỏa mãn trí tò mò của tôi, giờ tôi sẽ thỏa mãn trí tò mò của ngài. Nếu Giáo Hội còn làm phiền Mẹ Nenneke hay các nữ tư tế dưới bất kỳ hình thức nào, hoặc tự tiện xen ngang đời sống riêng tư của đội trưởng Cranmer, thì bá tước, ngài có thể biết rằng tôi sẽ tìm ngài, và không cần quan tâm đến quy tắc gì hết, sẽ cắt tiết ngài như một con lợn.” Vị hiệp sĩ tái hơn nữa. “Đừng quên lời hứa của tôi đấy, bá tước. Đi nào, Dandelion. Đã đến lúc chúng ta khởi hành rồi. Bảo trọng, Dennis.” “Chúc may mắn, Geralt.” Người lùn nở một nụ cười lớn. “Bảo trọng. Tôi rất vinh dự đã được gặp ngài, và hy vọng rằng chúng ta sẽ còn tái ngộ.” “Tôi cũng vậy, Dennis.” Họ giả bộ đi thật chậm, không ngoái lại sau lưng. Họ chỉ bắt đầu phi nước đại sau khi đã bị che khuất bởi khu rừng. “Geralt,” nhà thơ bất chợt lên tiếng, “chắc là chúng ta sẽ không xuống thẳng phía nam luôn đâu hả? Chúng ta sẽ phải đi đường vòng để tránh Ellander và lãnh địa của Hereward, đúng không? Hay là anh định tiếp tục màn diễn này?” “Không, Dandelion, tôi không có ý định đó. Chúng ta sẽ đi xuyên qua rừng rồi nhập vào Con Đường Giao Thương. Nhớ đấy, không một lời nào với Nenneke về chuyện vừa rồi. Không một lời nào.” “Chúng ta sẽ khởi hành ngay chứ hả, tôi hy vọng thế?” “Ngay lập tức.” *** Geralt nghiêng sang bên, kiểm tra cái bàn đạp đã được sửa và chiếc khóa, vẫn còn cứng, đượm mùi da thuộc và khó cài. Anh chỉnh lại bộ yên, chiếc túi đi đường, cái chăn đắp cho ngựa cuộn ở đằng sau và thanh kiếm bạc buộc vào cùng với nó. Nennke đứng bất động bên cạnh anh, hai tay khoanh lại. Dandelion tới gần, dẫn theo con ngựa thiến màu be. “Cảm ơn vì lòng hiếu khách, thưa đức mẹ,” cậu nói nghiêm trang. “Và xin đừng giận tôi nữa. Tôi biết là tận sâu trong đáy lòng, mẹ rất quý tôi.” “Quả đúng vậy,” Nenneke đồng ý mà không cười. “Ta quý cậu, thằng dở người à, mặc dù bản thân ta cũng không biết tại sao nữa. Hãy bảo trọng.” “Tạm biệt, Nenneke.” “Tạm biệt, Geralt. Hãy tự chăm sóc lấy mình.” Nụ cười của witcher rất chắc chắn. “Tôi thích chăm sóc cho người khác hơn. Như thế hóa ra lại tốt.” Từ đền thờ, giữa những cây cột quấn đầy dây tường vi, Iola hiện ra cùng với hai cô học trò trẻ hơn. Cô mang theo cái rương nhỏ của witcher. Cô tránh nhìn vào mắt anh một cách vụng về và nụ cười lo lắng cộng với chút đỏ trên gương mặt tàn nhang, phúng phính tạo nên một bức tranh rất quyến rũ. Hai cô học trò đi theo không thèm giấu đôi mắt đầy ẩn ý của họ và gần như không ngăn nổi bản thân cười khúc khích. “Melitele Vĩ Đại ơi,” Nenneke thở dài, “một đoàn tiễn đưa hẳn hoi. Hãy nhận lấy chiếc rương, Geralt. Ta đã đổ đầy lại thuốc cho anh. Anh có mọi thứ mà giờ đang khan hiếm. Và món thuốc đó, anh biết cái nào rồi đấy. Hãy uống đều đặn trong hai tuần. Đừng quên. Quan trọng lắm đấy.” “Tôi sẽ không quên đâu. Cảm ơn, Iola.” Cô gái cúi đầu xuống và đưa anh chiếc rương. Cô rất muốn nói gì đó. Cô không biết phải nói gì, phải dùng từ ngữ nào. Cô không biết mình sẽ nói gì, kể cả nếu có thể nói đi chăng nữa. Cô không biết. Vậy mà vẫn rất muốn. Bàn tay họ chạm nhau. Máu. Máu. Máu. Xương như những que củi trắng hếu. Dây chằng như những sợi chỉ bạc màu đứt tung bên dưới lớp da nứt nẻ bị cắt bởi một chiếc vuốt khổng lồ tua tủa gai, và hàm răng nhọn. Âm thanh ghê rợn của xác thịt bị xé nát, và tiếng hét – vô sỉ và kinh hãi vì sự vô sỉ của nó. Sự vô sỉ đối với cái kết. Với cái chết. Máu và tiếng hét. Hét. Máu. Hét... “Iola!” Nenneke, với tốc độ phi thường so với thân hình mập mạp, chạy lại chỗ cô gái đang nằm dưới đất, co giật, và ấn chặt vai và đầu cô xuống. Một người học trò đứng bên cạnh như thể bị tê liệt, người còn lại, tỉnh táo hơn, quỳ xuống chân Iola. Iola ưỡn lưng, mở miệng ra trong một tiếng khóc câm lặng. “Iola!” Nenneke la lên. “Iola! Nói đi! Nói đi, con! Nói đi!” Người cô gái căng cứng hơn nữa, nghiến răng, và một dòng máu đỏ chảy xuống má. Nenneke, mặt đỏ au vì cố gắng, hét lên câu gì đó mà witcher không hiểu, nhưng tấm mề đay trên cổ giật mạnh đến nỗi anh phải cúi gập người xuống trước sức nặng vô hình. Iola nằm yên. Dandelion, trắng như tờ giấy, thở ra một hơi thật dài. Nenneke đứng dậy một cách khó khăn. “Đem cô ấy đi,” bà nói với các cô học trò. Giờ đây có nhiều người hơn, họ đứng túm tụm ở đó, vẻ mặt nghiêm trọng và im lặng. “Đem cô ấy đi,” nữ tư tế nhắc lại. “Cẩn thận. Và đừng để cô ấy ở một mình. Ta sẽ đến đó sau một lát.” Bà quay sang Geralt. Witcher đang đứng bất động, mân mê sợi dây cương trong lòng bàn tay ướt đẫm mồ hôi. “Geralt...Iola...” “Đừng nói gì cả, Nenneke.” “Ta cũng đã thấy...trong một thoáng. Geralt, đừng đi.” “Tôi phải đi.” “Anh không thấy...anh không thấy điều đó à?” “Có. Và không phải lần đầu tiên.” “Và?” “Ngoái lại phía sau cũng chẳng được ích gì.” “Đừng đi, làm ơn.” “Tôi phải đi. Hãy chăm sóc cho Iola. Tạm biệt, Nenneke.” Nữ tư tế chậm rãi lắc đầu, sụt sịt và, bằng một động tác đột ngột, lau đi một giọt nước mắt lăn trên má. “Tạm biệt.” bà thì thầm, không nhìn vào mắt anh.