Chương 15: THE VOICE OF REASON V “Geralt! Này! Anh có ở đó không?” Anh ngẩng đầu lên khỏi những trang giấy vàng vọt, rách rưới của cuốn Lịch Sử Thế Giới của Roderick de Novembre, một tác phẩm thú vị và gây tranh cãi mà anh đã bắt đầu nghiên cứu kể từ hôm qua. “Có, tôi ở đây. Có chuyện gì vậy, Nenneke? Bà cần tôi à?” “Anh có khách.” “Lại nữa? Lần này là ai thế? Đích thân công tước Hereward?” “Không. Lần này là Dandelion, bạn anh. Cái gã dẩm người, cái đồ ăn bám vô dụng, thầy tu của nghệ thuật, ngôi sao sáng trên bầu trời thơ ca và âm nhạc. Như mọi khi, cậu ta rạng rỡ với tiếng tăm, người phồng lên như một cái bàng quang lợn và sặc mùi bia. Anh có muốn gặp cậu ta không?” “Đương nhiên rồi. Cậu ta là bạn tôi mà.” Nenneke tỏ ra khó chịu, nhún vai. “Ta không thể hiểu nổi tình bạn đó. Cậu ta hoàn toàn trái ngược so với anh.” “Sự đối lập thu hút mà.” “Rõ ràng rồi. Đấy, cậu ta đến kìa.” Bà hất đầu. “Nhà thơ lừng danh của anh đó.” “Cậu ta thực sự là một nhà thơ nổi tiếng, Nennke. Chắc chắn là bà sẽ không nói rằng mình chưa nghe qua một bài thơ của cậu ta bao giờ.” “Ta nghe rồi.” Nữ tư tế nhăn mặt. “Phải, đúng thật. Chà, ta không biết nhiều lắm, nhưng có lẽ khả năng nhảy cóc từ lời ca xúc động đến tục tĩu dễ dàng như vậy được coi là tài năng. Thôi bỏ qua. Thứ lỗi cho ta, nhưng ta sẽ không ở đây với anh. Ta không có tâm trạng cho mấy bài thơ hay trò đùa thô bỉ của cậu ta.” Một tràng cười và tiếng đàn luýt vọng ra từ dãy hành lang , và ở đó, trên ngưỡng cửa thư viện, là Dandelion trong chiếc áo tím hoa cà với séc măng, mũ đội lệch. Nhà thi sĩ cúi chào trịnh trọng trước Nenneke, chiếc lông cò đính trên mũ quét xuống sàn. “Gửi tới đức mẹ đáng kính lòng tôn trọng sâu sắc của tôi,” cậu dài giọng lố bịch. “Melitele Vĩ Đại và các nữ tư tế của người, dòng suối phẩm hạnh và thông thái...” “Đừng phun ra mấy câu thối hoắc như thế nữa.” Nenneke khịt mũi. “Và đừng có gọi ta là mẹ. Nội cái ý nghĩ rằng cậu có thể là con trai ta là đủ để kinh hãi rồi.” Bà quay gót và bỏ đi, vạt áo choàng xào xạc. Dandelion, nhại theo bà, cúi chào thật mắc cười. “Bà ấy chẳng thay đổi gì cả,” cậu nói vui vẻ. “Bà ấy vẫn không thể chấp nhận được một trò đùa. Bà ấy giận vì tôi có tán gẫu một chút với người gác cổng khi tới đây, một thiếu nữ xinh đẹp tóc vàng với hàng mi dài và bím tóc kéo xuống tận cái mông nhỏ nhắn xinh xắn, mà không cấu một cái thì thật là một tội ác. Vậy nên tôi làm thế và Nenneke, vừa mới đến...Ah, kệ đi. Chào, Geralt.” “Chào, Dandelion. Sao mà cậu biết tôi ở đây?” Nhà thơ đứng thẳng dậy và kéo quần lên. “Tôi đã ở Vizima,” cậu nói. “Tôi có nghe về con striga, và chuyện anh bị thương. Tôi đoán được nơi anh sẽ tới để điều trị. Tôi thấy giờ anh đã khỏe lại rồi hả?” “Cậu thấy đúng đó, nhưng thử giải thích cho Nenneke mà xem. Ngồi đi, nói chuyện một lát nào.” Dandelion ngồi và liếc nhìn cuốn sách nằm trên bàn. “Lịch sử à?” Cậu mỉm cười. “Roderick de Novembre? Tôi có nghe qua ông ta. Lịch sử là môn tôi thích thứ hai hồi còn theo học ở Học viện Oxenfurt.” “Môn đầu tiên là gì?” “Địa lý,” nhà thơ nói nghiêm túc. “Quyển atlat to hơn và dễ giấu một chai vodka đằng sau nó hơn.” Geralt cười khô khan, đứng dậy, bỏ cuốn Bí ẩn của Phép thuật và Hóa học của Lunin và Tyrss ra khỏi giá và lôi một cái chai bầu quấn trong rơm nằm đằng sau quyển sách to tổ bố ra ngoài ánh sáng. “Oho.” Nhà thơ vui hẳn lên. “Tôi thấy là sự thông thái cùng niềm cảm hứng vẫn có thể được tìm thấy trong thư viện. Oooh! Tôi thích đấy! Rượu mận phải không? Đúng rồi, đây mới là hóa học đích thực. Đây là hòn đá phù thủy xứng đáng để nghiên cứu. Mừng sức khỏe của anh. Ooooh, nó mạnh như bệnh dịch vậy!” “Điều gì đã đem cậu tới đây?” Geralt cầm lấy cái chai từ tay nhà thơ, nhấp một ngụm, tay xoa cái cổ băng bó. “Cậu đang trên đường đi đâu thế?” “Không đâu cả. Vì vậy, tôi có thể tới nơi anh đang tới. Tôi có thể đi cùng anh. Anh có định ở đây lâu không?” “Không. Ngài công tước của vùng này đã nói rõ ràng rằng tôi không được chào đón ở đây.” “Hereward sao?” Dandelion biết mọi vị vua, hoàng tử, lãnh chúa và tiểu lãnh chúa từ sông Yaruga cho tới Dãy Núi Rồng. “Anh không cần bận tâm. Ông ta không dám động đến Nenneke, hay Melitele đâu. Người dân sẽ phóng hỏa lâu đài của ông ta.” “Tôi không muốn rắc rối. Và tôi đã ở đây lâu quá rồi. Tôi sẽ xuống phía nam, Dandelion. Xa phía nam. Tôi sẽ không tìm được việc gì ở đây. Xã hội văn minh. Họ cần witcher làm cái quái gì? Khi tôi hỏi tìm việc, họ nhìn tôi như một kẻ quái thai.” “Anh nói gì vậy? Văn minh cái gì? Tôi đi qua Bruina một tuần trước và nghe được đủ mọi chuyện. Có vẻ như ở đây có water sprite, myriapodan, chimera, flying drake, đủ mọi thể loại sinh vật bẩn thỉu. Việc có mà ngập đến mang tai.” “Chuyện thì tôi cũng nghe đầy. Một nửa trong số đó là bốc phét hoặc bịa đặt thêm. Không, Dandelion. Thế giới đang thay đổi. Thứ gì đó đang kết thúc.” Nhà thơ cầm cái chai một lúc lâu, nheo mắt và thở dài một hơi. “Anh lại than khóc cho cái số phận witcher hẩm hiu đó à? Và còn chiêm nghiệm triết lý từ nó nữa? Tôi đã dự đoán trước được tác hại từ ba cái thứ văn chương không phù hợp kia rồi, bởi vì đến cả lão già lẩm cẩm như Roderick de Novembre còn biết là thế giới đang thay đổi. Sự thay đổi của thế giới, như nó vẫn đang diễn ra, là giả thiết duy nhất trong cuốn sách này mà anh có thể đồng tình. Nhưng nó chẳng đột phá đến mức để anh phải bàn luận cùng tôi và làm vẻ mặt suy tư thế kia – mà chẳng hợp với anh chút nào cả.” Thay vì trả lời, Geralt lại nhấp một ngụm từ cái chai bầu. “Phải, phải.” Dandelion thở dài. “Thế giới đang đổi thay, mặt trời lặn, và vodka thì sắp cạn kiệt. Theo quan điểm của anh, còn cái gì đang kết thúc nữa? Anh có nhắc đến kết thúc gì đó, thưa nhà triết học.” “Tôi sẽ cho cậu vài ví dụ,” Geralt nói sau một hồi im lặng, “tất cả đều diễn ra trong vòng hai tháng trở lại đây, ở bên này của dòng Bruina. Một ngày nọ tôi cưỡi ngựa tới, và thấy gì? Một cây cầu. Và dưới cây cầu đó là một con troll đòi mỗi người qua cầu phải trả phí. Ai từ chối thì bị bẻ một chân, đôi lúc là hai. Thế nên tôi hỏi thị trưởng: “Ông sẽ trả tôi bao nhiêu cho con troll kia?” Ông ta ngạc nhiên: “Anh nói cái gì thế?” ông ta hỏi, “Ai sẽ bảo trì cây cầu nếu con troll không ở đó? Nó sửa sang rất thường xuyên bằng mồ hôi nước mắt, rất tốt, chất lượng cao. Trả phí cho nó còn rẻ hơn.” Vậy nên tôi đi tiếp, và thấy gì? Một con forktail. Không lớn lắm, dài khoảng bốn thước tính từ mũi tới đuôi. Nó đang bay, cắp một con cừu trong móng vuốt. Tôi vào làng. “Bao nhiêu?” tôi hỏi, “mọi người sẽ trả tôi bao nhiêu cho con forktail đó?” Những người nông dân quỳ xuống, “Không!”, họ la lên, “đó là con rồng thú cưng của con gái út ngài nam tước. Nếu một cái vảy trên người nó rụng xuống, nam tước sẽ đốt làng và lột da chúng tôi.” Tôi đi tiếp, và tôi càng ngày càng đói. Tôi hỏi tìm việc ở khắp nơi. Đương nhiên là có việc, nhưng là việc gì? Bắt một rusalka cho một người, một nymph cho người thứ hai, một dryad cho người thứ ba,...Họ đã phát điên hết rồi. Các ngôi làng đầy phụ nữ nhưng họ lại muốn những sinh vật giống người. Một kẻ khác giao cho tôi nhiệm vụ giết một con mecopteran và mang về cho anh ta một khúc xương bàn tay nó, bởi vì có thể nghiền nó thành bột và cho vào súp, ăn để chữa bệnh liệt dương...” “Thật nhảm nhí,” Dandelion chen ngang. “Tôi thử rồi. Nó chẳng có tác dụng tăng cường gì cả và làm cho súp có mùi như tất để lâu ngày. Nhưng nếu người ta tin như vậy và sẵn sàng trả tiền...” “Tôi sẽ không giết mecopteran. Hay bất cứ sinh vật vô hại nào khác.” “Thế thì anh sẽ đói. Trừ khi anh thay đổi nghề nghiệp.” “Thành cái gì?” “Gì cũng được. Làm một thầy tu. Anh sẽ không tệ lắm đâu, với tất cả những hoài nghi, đạo đức, tri thức về con người và mọi thứ. Sự thật rằng anh không tin vào các vị thần cũng chẳng ảnh hưởng lắm – tôi không biết nhiều thầy tu tin vào thần thánh. Hãy trở thành một tu sĩ và thôi than thân trách phận đi.” “Tôi không than thân trách phận. Tôi chỉ nêu ra những sự thật thôi.” Dandelion vắt chéo chân và săm soi dây giầy của mình với vẻ thích thú. “Geralt, anh làm tôi nhớ đến một ngư dân già, người mà đến gần cuối đời đã phát hiện ra rằng cá có mùi tanh và gió biển làm xương cốt ông ta đau nhức. Tỏ ra kiên định đi. Nói xàm và hối hận chẳng giúp gì được anh đâu. Nếu có ngày tôi thấy nhu cầu cho thơ ca âm nhạc đã không còn, tôi sẽ treo cây đàn lên và trở thành một người làm vườn. Tôi sẽ trồng hoa hồng.” “Nhảm nhí. Cậu không có khả năng từ bỏ cái gì hết.” “Chà,” nhà thơ đồng tình, vẫn đang nhìn dây giày, “có thể là không. Nhưng nghề nghiệp của chúng ta khác nhau. Nhu cầu về thơ ca âm nhạc sẽ không bao giờ hết. Nhưng với anh thì tệ hơn. Witcher các anh, sau cùng thì, dần dần và chắc chắn sẽ loại bỏ hết công việc cho mình. Các anh càng làm tốt và liên tục bao nhiêu thì càng có ít việc hơn cho các anh. Bởi vì mục tiêu của các anh là một thế giới không có quái vật, một thế giới bình yên và an toàn. Một thế giới mà witcher không còn cần thiết nữa. Một nghịch lý, nhỉ?” “Đúng.” “Trong quá khứ, khi mà kỳ lân vẫn còn tồn tại, có một số đông các cô gái canh giữ trinh tiết của mình thật cẩn thận để có thể săn chúng. Anh còn nhớ không? Và mấy tay bắt chuột bằng sáo? Ai cũng tranh giành nhau để mời họ làm việc. Nhưng nghề nghiệp của họ đã chấm dứt bởi các nhà hóa học và những món thuốc độc hiệu quả của họ, và rồi cả những con chồn cảnh nuôi trong nhà. Đám thú vật tí hon đó rẻ hơn nhiều, thân thiện hơn và không uống quá nhiều bia. Để ý thấy phép so sánh không?” “Tôi có.” “Vậy hãy dùng kinh nghiệm của những người đi trước, các trinh nữ kỳ lân, khi mất việc, ngay lập tức tìm đến đàn ông. Có một số, hăm hở muốn bù đắp cho những năm tháng phải hy sinh, đã trở nên nổi tiếng vì kỹ thuật và nhiệt huyết của mình. Những người bắt chuột...à, tốt nhất là anh không nên bắt chước họ, bởi vì họ trở nên nghiện rượu và cuộc sống xuống dốc. Giờ thì, có vẻ thời điểm của witcher đã đến. Anh đang đọc Roderick de Novembre? Như tôi còn nhớ, trong đó cũng có nhắc đến các witcher, trong số những người đầu tiên bắt đầu công việc này ba trăm năm về trước. Vào cái thời mà nông dân đi gặt thành từng nhóm có vũ trang, khi các ngôi làng có đến ba cái hàng rào vây quanh, khi các đoàn xe thương nhân trông như quân đội đang diễu hành, và máy bắn đá nạp sẵn đứng canh trên tường thành cả ngày lẫn đêm. Bởi vì chính chúng ta, con người, mới là những kẻ xâm lược ở đây. Vùng đất này từng được thống trị bởi rồng, manticore, griffin và amphisboena, ma cà rồng và người sói, striga, kikimora, chimera và flying drake. Và vùng đất này đã bị tước đoạt khỏi tay chúng từng chút từng chút, mỗi thung lũng, mỗi khe núi, mỗi khu rừng và mỗi cánh đồng. Và chúng ta đã không thể thực hiện nổi việc đó nếu không có sự trợ giúp vô giá của các witcher. Nhưng cái thời đó qua rồi, Geralt, kết thúc không thể chối cãi. Nam tước không để con forktail đó bị sát hại bởi vì nó là cá thể cuối cùng của họ draconid trong vòng bán kính một ngàn dặm trở lại đây. Nó chẳng làm ai sợ nữa cả mà trái lại, gợi lên sự cảm thông và hoài niệm về một thời đã qua. Con troll dưới gầm cầu sống hòa đồng với con người. Nó không phải một con quái vật người ta hay dùng để dọa trẻ con nữa. Nó là một di vật và điểm thu hút khách du lịch – khá hữu dụng là đằng khác. Còn chimera, manticore và amphisboena? Chúng sống trong những khu rừng nguyên sinh và dãy núi không thể tiếp cận...” “Vậy là tôi đã đúng. Thứ gì đó đang kết thúc. Dù ta có thích hay không, thứ gì đó đang đến hồi kết.” “Tôi không thích mấy câu triết lý vô vị đó của anh. Tôi không thích cái vẻ mặt khi anh nói mấy câu đó. Anh bị làm sao thế? Tôi không nhận ra anh nữa, Geralt. A, kệ đi, hãy xuống phía nam sớm nhất có thể, tới những vùng đất hoang dại đó. Sau khi đã hạ vài con quái vật, vẻ ủ rũ của anh sẽ biến mất thôi. Và có khá nhiều quái vật ở dưới đó. Người ta nói rằng khi một người phụ nữ già nua đã chán sống, bà ta sẽ đi vào rừng một mình để nhặt củi. Kết quả luôn đảm bảo. Anh nên tới đó và định cư ở đấy luôn.” “Có lẽ tôi nên làm vậy. Nhưng tôi sẽ không.” “Tại sao? Ở đó sẽ dễ kiếm tiền hơn đối với một witcher.” “Dễ kiếm tiền hơn,” Geralt nhấp một ngụm. “Nhưng khó tiêu hơn. Và trên cả, ở đó họ ăn lúa mạch và kê, bia có vị như nước đái, và phụ nữ thì không chịu tắm rửa, và muỗi đốt.” Dandelion cười thành tiếng và dựa đầu cạnh giá sách, cạnh những bìa giấy da dày cộp. “Kê và muỗi! Lại làm tôi nhớ đến chuyến thám hiểm đầu tiên của chúng ta tới nơi tận cùng thế giới,” cậu nói. “Anh có nhớ không? Chúng ta gặp nhau ở lễ hội tại Gulet và anh thuyết phục tôi...” “Cậu thuyết phục tôi thì có! Cậu phải chuồn khỏi Gulet nhanh nhất có thể bởi vì cô gái mà cậu làm cho có bầu bên dưới sân khấu có bốn người anh trai to khỏe. Họ sục sạo khắp thị trấn để tìm cậu, dọa sẽ thiến và bôi hắc ín và mùn cưa lên khắp người cậu. Vì thế mà cậu cứ bám lấy tôi.” “Và anh thì suýt nhảy cẫng lên vì có bạn đồng hành. Cho tới lúc đó anh chỉ đánh bạn với mỗi con ngựa. Nhưng anh đã đúng. Tôi đã phải biến mất một thời gian, và Thung Lũng Ngàn Hoa có vẻ rất lý tưởng cho mục đích đó. Sau cùng thì, nó cũng được coi như là bên rìa thế giới, trạm canh cuối cùng của nền văn minh, điểm xa nhất trên biên giới...Nhớ chứ?” “Tôi nhớ.”