Edit: Mộc Lan Beta: Lenivy Lúc tôi nói chuyện mình được phỏng vấn cho mẹ biết, bà liếc mắt nhìn tôi rồi nói: “Ôi chao, những người ở New Oriental dám để cho người như con đi dạy à, không sợ làm hư học sinh, làm hỏng danh tiếng trường họ hay sao?” “Con không đến nỗi thế chứ, ít ra thì điểm thi tốt nghiệp môn Tiếng Anh của con rất cao mà.” Tôi yếu ớt kháng nghị. Mẹ tôi thở dài, “Con bé này, tìm việc gần nhà không tốt hơn sao, việc gì phải đi xa như thế.” Tôi làm nũng nói, “Ai nha, ở đây nhỏ bé như vậy, không đủ cho con bay nhảy. Mẹ, mẹ cho con đi đi. Cơ hội trời cho thế này, mẹ để con thử một lần được không.” Bà nhìn tôi rất lâu, rồi vươn tay bóp chóp mũi tôi, “Con đó, đừng khóc lóc bỏ về là được”. “Sao lại thế được?” Tôi cười rạng rỡ, “Các thầy cô ở New Oriental rất thân thiện dễ gần mà.” Và sự thật là, đợi đến khi tan lớp, chứng kiến những thầy cô luôn nở nụ cười hoà nhã, dịu dàng giảng bài cho các học trò, nói ra những lời khiến người khác nghẹn họng, tôi mới hiểu được, thân thiện dễ gần chỉ biểu hiện trước mặt học sinh mà thôi. Còn đối với đồng nghiệp, những người đó còn vô tình hơn cả gió mùa thu (thổi sạch lá khiến cho cây trụi lủi). Mẹ tôi cười cười, “Được rồi, nhanh đi đặt vé tàu, thu dọn đồ đạc đi, kì kèo mè nheo mãi.” *** Buổi tối, khi cha tôi tan tầm, nhìn thấy tôi bận rộn thu dọn đồ thì rất ngạc nhiên, “Ồ, con định đi du lịch sao?” “Giờ đi để nhìn biển người chắc?” Tôi nghĩ thầm thấy câu này không ổn lắm, bèn sửa lời nói, “Con không muốn đi nhìn toàn người với người đâu ba à. Con đi xin việc, trụ sở của New Oriental ở Thượng Hải hẹn con phỏng vấn.” “Thật sao, chắc không dễ đâu. Trầm Trầm à, hình như con từng học ở New Oriental gì gì đó rồi thì phải?” Tôi gật đầu, “Con từng học lớp dự bị đại học ở đó, thu của người ta hơn 800, mà chẳng học được gì hết, làm con cứ tưởng học tiếng Anh chuyên nghiệp phải thi CET4. Đúng là chỗ lừa đảo.” (CET4: College English Test là cuộc thi kiểm tra trình độ tiếng Anh của các sinh viên trường đại học ở Trung Quốc, CET chia làm các cấp độ, gồm A, B, 4, 6. Link) “Vậy con còn đến đó làm gì? Tìm việc vừa sức ở đây đâu khó?” “Đi đòi lại tiền vốn của mình chứ sao, ba!” Tôi cười to, “Ôi dào, ba ơi, con muốn thử một lần, coi như được một lần tích luỹ kinh nghiệm sống quý báu. Giờ lưu hành nhất là gì? Là trải nghiệm đó!” Ông cười, “Tiền còn đủ xài không? Phỏng vấn ở Thượng Hải không qua được thì cứ xem là tiện đường đến đó chơi luôn. Dạo phố, thăm quan thắng cảnh nổi tiếng…. Coi như đi du lịch. Này này, con đơ rồi à? Tiền đủ xài không?” Sau đó kín đáo rút ví ra, lén lút đưa cho tôi, thì thầm, “Chỗ này đủ chưa? Đừng nói cho mẹ con biết, hết tiền thì gọi điện cho ba.” Tôi cười thật tươi,”Vâng ạ.” *** Mãi đến nửa đêm, tôi mới nhắn tin báo cho Tiết Vấn Khu, “Chiều mai, em lên tàu.” Anh nhắn lại rất nhanh. “Ok, thế anh đến đón em nhé?” Tôi hơi bất ngờ, “Không cần đâu, đến giờ em còn chưa biết mình cần đến chỗ nào.” “Trong thư mời phỏng vấn không viết địa chỉ sao?” “Không viết ạ. Thầy ấy sẽ báo khi đến ngày phỏng vấn, thầy ấy còn phải xếp lịch không trùng với giờ dạy. Anh ở gần đó à?” “Anh ở cơ sở trên đường Tứ Bình, đối diện hai trường Đại học Phúc Đán và Đồng Tề. Nếu em đến đây ở thì tốt hơn. Thượng Hải rộng lớn như thế, em lại chẳng biết đường.” “. . . . . . Nói như anh thuộc đường lắm ấy. . . . . .” “Tất nhiên là không rồi, hai người tìm đường, nhanh hơn nhiều so với một người chứ.” “. . . . . .” “Đúng rồi, mấy giờ tàu đến?” “Một rưỡi.” “Anh sẽ đón em.” Trong lòng tôi trào dâng một cảm xúc không tên, muốn từ chối mà chẳng thốt nên lời, không biết làm gì, đành cười đùa, “Được, vậy em sẽ ‘diện’ một chút.” “Tại sao?” Tôi lén cười thầm, “Để mỗi lần anh nhìn em sẽ cảm thấy em xinh hơn.” “Thế thì anh phải mặc xuề xoà hơn.” “Tại sao?” “Thì em sẽ thấy anh càng ngày càng đẹp trai hơn, đúng không?” “. . . . . .” *** Sau chuyến hành trình dài hai giờ, khi tàu hoả đến ga Thượng Hải, tôi rút điện thoại di động gọi cha mẹ báo tin bình an. Sau đó tôi nhận được tin nhắn của Tiết Vấn Khu, “Anh đến nhà ga rồi này, khi nào em đến thì gọi cho anh. “ Khi tôi từ trong toa hành khách bước ra ngoài, từng đợt gió ấm phả vào mặt. Quả nhiên nhiệt độ ở Thương Hải luôn cao hơn Nam Kinh, mà cũng không giống mùa đông lạnh lẽo đến mức khắc nghiệt ở Bắc Kinh. Ánh nắng hơi chói chang, xuyên qua những giọt sương lấp lánh trên phiến lá. Thượng Hải như một hồ xanh ngọc, thật khiến người ta dễ chìm sâu vào đó. Tôi gọi điện cho Tiết Vấn Khu, “Em đến rồi, anh đang đứng chỗ nào?” “Ở cổng ga, em ra ngoài là nhìn thấy anh ngay.” Người qua kẻ lại ở ga Thượng Hải đông đúc ồn ào, cổng ga lại càng đông người; tôi nhìn xuyên qua biển người, thấy một gương mặt quen thuộc đang tiến về phía mình. Tiết Vấn Khu mặc một chiếc áo dày khụ, chân đi giày tuyết, cả khuôn mặt anh bị che kín bởi khăn quàng cổ bằng lông dê, nhìn qua giống y hệt một con gấu sắp ngủ đông. “Hic, sao anh mặc dày quá vậy?” “Anh bị cảm. À đúng rồi, nhiệt độ tối nay hạ thấp, có thể xuống tới 0 độ, em có mang thêm áo ấm không?” Tôi lắc đầu, “Không, em chỉ mang một ít quần áo thôi.” Anh lấy một đầu khăn quàng cổ của mình quàng kín cổ tôi, “Coi chừng bị lạnh, buổi tối chúng ta dạo phố mua thêm quần áo.” Tôi kéo kéo cái khăn, sau đó nhìn anh rồi xì một cái bật cười, “Ôi chao, anh bị nhiệt nặng thế cơ à? Cả miệng đỏ rực lên này.” Anh trợn mắt, mấp máy miệng, “Thi Trầm, nếu em còn nói thêm câu nào nữa thì anh bỏ mặc em đấy!” “Ha ha, dẫm phải đuôi của anh rồi sao? Thẹn quá hoá giận ư? Ôi ôi, Tiết Vấn Khu, anh đừng đi mà. . . . . .” Ngày ấy, ánh nắng ở Thượng Hải ấm áp lạ thường, thiếu đi vài phần gay gắt, tựa như có thể dung hòa cùng mùa đông lạnh giá, tạo nên một thời tiết thật dễ chịu. Trên trời cao, mây trắng bồng bềnh, dưới mặt đất là các toà nhà cao tầng mọc lên như nấm, người đi đường tấp nập. Tôi chợt nghĩ, hoá ra tôi đã đến vùng trời khác. Xe taxi chạy bon bon trên cầu vượt, tôi còn chưa kịp nhìn cảnh vật xung quanh. Đến một vùng đất mới, cảm giác sợ hãi và lạ lẫm khi xa quê từ từ trào dâng trong lòng. Theo bản năng, tôi quay sang nhìn anh, Tiết Vấn Khu đang nghiêng đầu, tựa trán vào cửa sổ, dáng vẻ rất mệt mỏi. Tôi có thể nhìn thấy từng đợt nắng buổi ban trưa nhảy múa trên hàng mi cong dài của anh, đọng lại nơi tóc mai, chập chờn phiêu lãng trong không khí. Trong khoảnh khắc ấy, bản thân tôi dường như đã hoàn toàn quên mục đích tới đây phỏng vấn, là mong mỏi được nhận công việc này hay chỉ để gặp được anh một lần. Lúc xuống xe, tôi thấy hoa mắt chóng mặt. Tiết Vấn Khu xách hành lý giùm tôi, “Trước hết cứ tìm chỗ nghỉ tạm, sau đó chúng ta đi mua quần áo rồi ăn cơm luôn.” Tôi hỏi, “Chiều nay anh không có lớp à?” “Tất nhiên là có chứ.” Anh bâng quơ giải thích, “Lại là giờ thảo luận, có đi cũng như không. Dù sao anh cũng đâu quan tâm lắm đến cuộc thi này, không sao.” Tôi toát mồ hôi, “Đã đóng học phí rồi còn không đi học đầy đủ.” Anh nghiêng đầu nhìn tôi, “Thi Trầm à, em cũng nộp học phí đi, anh không tin em không bỏ tiết nào.” Tôi lập tức im lặng, ngao ngán nhìn trời. “Cho nên, đi học đại học là phải cúp cua, còn môn tự chọn phải chăm đi học.” Sắp xếp ổn thoả, chúng tôi tuỳ tiện tìm một tiệm ăn nhanh gần đó càn quét một trận, rồi đến mấy cửa hàng ở Wujaochang chọn một chiếc áo lông thật dày. (Wujaochang -五角场, một khu phố sầm uất nằm trong quận Yangpu, Thượng Hải.) Anh giúp tôi kéo mũ lên, nhìn hồi lâu, “Thi Trầm, cái áo này mặc trên người em như treo trên một cái cột ấy, mặt của em cũng bị che kín.” “Là anh trùm mũ lên đầu em đấy chứ!” Anh cười hì hì, lại kéo mũ xuống, “Nhìn em mặc thế này rất đáng yêu, y như chim cánh cụt, đi đi lại lại cho anh coi nào.” Tôi xiêu vẹo bước hai bước, cau mày ủ dột nhìn anh, “Đừng nhìn em như vậy. Anh mà nhìn nữa em sẽ không đi ra ngoài nữa. Cấm anh cười, em chưa từng mặc áo dày như thế!” Nhưng Tiết Vấn Khu vẫn cười nghiêng ngả. Khi anh cười, những nếp nhăn bên hai khoé mắt trở nên thật sống động dưới ánh đèn đường đêm khuya. Vẫn giống như lần đầu tiên tôi nói chuyện với anh, tinh thần rất phấn khởi. Giằng co một ngày, tôi cũng thấy mệt. Anh đưa tôi về khách sạn, tự nhiên như không nằm xuống giường tôi, nhìn trần nhà, “Thật thoải mái, Thi Trầm, em đúng là xa xỉ.” “Thế anh ở đâu?” “Một nhà trọ cho sinh viên ở gần đây, giá khá rẻ, sáu người một nhà. Không còn cách nào khác, ký túc xá ở đường Tứ Bình đã kín chỗ rồi.” Tôi có chút kỳ quái, “Sao anh lại chọn học cơ sở này?” “Nghe nói thầy cô ở đây rất trâu bò, còn ở gần hai trường biến thái kia nữa, có không khí học tập.” Tôi nhìn khách sạn rộng rãi, hai giường đơn, suy nghĩ một hồi, “Nếu không thì anh cứ ở lại chỗ em này. . . . . . A, anh đừng hiểu lầm đấy nhá!” Anh cười hì hì xoay người, “Sao nghĩ lệch lạc được, anh tán thành chủ ý tốt bụng đột xuất của em. Được rồi, Thi Trầm, đi ngủ thôi, ngày mai giữ tinh thần thoải mái đến phỏng vấn.” “Anh đi cùng em không?” “Đi chứ, dù sao ngày mai anh không có lớp.” Đột nhiên, mọi suy nghĩ của tôi bỗng dưng đình trệ. Ngày mai phỏng vấn, ngày mai phỏng vấn, tôi chợt thấy hồi hộp, “Tiết Vấn Khu, hình như em thấy bồn chồn lo lắng rồi, làm sao đây?” Anh trừng mắt nhìn tôi, “Sợ gì chứ, có anh ở đây. Anh sẽ truyền sự may mắn của anh sang cho em.” “Độ may mắn của anh cao không đó?” “Cái đó dĩ. . . . . . Dĩ nhiên. . . . . .” Anh suy nghĩ, theo thói quen cào cào tóc, “Anh không biết với môn tiếng Anh có dùng được không. . . . . . Vật lý thì ok!” Điệu bộ ngốc nghếch của anh vô cùng đáng yêu, tôi cười rộ lên. Cảm giác lo lắng tan thành mây khói. Nhiều năm về sau, khi tôi đối diện với các học sinh, đối mặt với người thầy giáo nghiêm khắc, cũng là người trực tiếp phỏng vấn, nhớ tới những lời nói của anh, nhớ tới hình ảnh ngày hôm ấy, anh ngồi ở hàng ghế cuối cùng nhìn tôi, cười với tôi, tâm trạng đang bồn chồn lập thức thả lỏng. *** Sáng hôm sau, vừa ăn sáng xong, tôi và Tiết Vấn Khu vội vã chạy tới trường. Đầu tiên vào nhận đề thi viết, rồi đến phòng bên cạnh trả lời phỏng vấn, sau đó tập giảng thử. Tôi nghệt mặt. Còn phải giảng thử sao? Chết rồi, tôi không biết chuyện này, không chuẩn bị trước, phải làm sao bây giờ? Trước mặt tôi là cửa phòng học, nhờ ánh sáng hắt từ ngoài vào, mơ hồ nhìn thấy mười mấy người đang có mặt trong đó. Tôi đứng trước cửa, tiến không được lùi không xong. Tiết Vấn Khu đến gần, “Sao thế?” “Giảng thử! Còn phải giảng thử trước mặt mọi người, em chưa chuẩn bị phần này!” Tôi cau mày nói thầm. Anh kéo tay áo tôi, “Thi Trầm, không sao đâu. Em cứ vào làm bài thi viết trước đi. Còn về giảng thử, em nhìn xem, trước em còn nhiều người lắm. Giờ anh lên mạng tra đề thi tốt nghiệp trung học của cả nước mấy năm gần đây, rồi đưa cho em. Em dựa theo cấu trúc đó mà ứng biến.” Tôi chỉ biết gật đầu. “Thi Trầm, cố lên!” Anh đứng gần cửa, vẫy vẫy tay, tôi như trút được gánh nặng, nở nụ cười, “Em vào đây.” Lần đầu tiên nhìn thấy đề thi đầu vào của một nơi được mệnh danh là tổ chức giáo dục đứng đầu Trung Quốc, tôi hơi ngạc nhiên. Câu hỏi không khó, nhưng là loại đề thi khiến người ta không biết trả lời như thế nào để được đánh giá tốt. Câu đầu tiên, “Hãy trình bày hiểu biết của bạn về New Oriental.” —— Hiệu trưởng rất trâu, thầy cô giáo rất trâu, phụ nữ thì giống hệt đàn ông, còn đàn ông ương bướng như con lừa, tiền lương cao, ít thời gian nghỉ, áp lực lại lớn —— được rồi, đó chính là tất cả những gì tôi biết. Câu thứ hai, “Bạn biết gì về các khoá học của New Orienatl. Bạn đã từng học khoá học nào ở New Oriental chưa?” —— Lớp dự bị đại học, toàn là lừa tiền. Ngày nào tôi cũng đi chơi, trốn học, trừ ngoác miệng cười, còn lại chẳng học được gì. Câu thứ ba, “Bạn cho rằng làm giáo viên ở New Oriental cần có phẩm chất gì?” —— Biết nói đùa, biết nói ra lời vàng ý ngọc. (ở đây ý là có thể kiểm ra tiền từ lời nói) Câu cuối cùng là bình thường nhất, viết một đoạn văn theo chủ đề, may thay là viết một bài luận bằng tiếng Anh. Tôi nghĩ thầm, chắc mình là người đầu tiên viết bài luận Tiếng Anh trước. Lần lượt có người nhận đề thi bước vào, cũng có người viết xong rồi ra ngoài. Tôi vì muốn nhanh chóng chuẩn bị phần giảng thử, nên cố gắng viết thật nhanh. *** Lúc ra ngoài, thấy Tiết Vấn Khu đang chờ ở cửa, đưa cho tôi một tờ giấy. Tôi đọc xong, là phần viết của đề thi tiếng Anh tốt nghiệp trung học, suy tư một chút, “Đề hay, kiểm tra kĩ năng rất tốt.” “Qua phòng bên cạnh nhé?” “Vâng. Vòng phỏng vấn, chúng ta đi.” Tôi tìm được một chỗ ở hàng đầu, còn Tiết Vấn Khu ngồi ở hàng cuối cùng. Một vị giám khảo ăn mặc chỉn chu đặt câu hỏi, “Bạn thấy các thầy cô ở New Oriental như thế nào?” Cô gái nói tiếng phổ thông không chuẩn lắm, đứng trên bục giảng dào dạt cảm xúc trả lời, “Mẹ tôi là một giáo viên cấp ba mẫu mực, bà dạy ở trung học. Từ nhỏ, tôi đã được mẹ rèn giũa, nên khi lớn lên, tôi quyết tâm trở thành người giáo viên ưu tú của nhân dân. . . . .” Tôi nhìn trời, nghĩ thầm, đại tỷ thật lợi hại. Quả nhiên, người phỏng vấn cắt đứt lời phỏng vấn của cô gái đó, “Cô à, tôi thấy cần đính chính lại một chút. Giáo viên nhân dân và giáo viên ở New Oriental không đồng nhất. Tôi thấy cô cần hiểu rõ sự khác nhau giữa hai khái niệm này rồi hãy tiếp tục đứng trên bục giảng này. . . . . .” Bên dưới có tiếng cười khúc khích, cô gái kia sững sờ đứng đó, nhất thời không biết nói gì. Đúng là loại giám khảo cầm thú, tôi thầm than. Sau đó đến một anh chàng mập bước lên bục, “Hôm nay, tôi hướng dẫn giải đề thi môn vật lý trong kì thi tuyển sinh vào Đại học Quốc Gia năm 2009.” Hoá ra là đề thi VIP vào trường công lập chính quy. Anh ta nói gì tôi không nghe rõ, chỉ thấy vị giám khảo kia suy nghĩ một chút, trên màn hình lớn xuất hiện một đề vật lý khác —— @@ tôi nhìn chẳng hiểu gì. “Thầy Trương, đề vừa rồi thầy nói, tôi đã hiểu. Phiền thầy có thể nói ra hướng giải đối với đề này hay không.” Anh chàng mập kia không ngờ tới người phỏng vấn sẽ đưa ra tình huống này, ngây ngốc nhìn chằm chằm màn hình lớn, nửa ngày sau mới ấp úng nói, “Cái này, vật rơi tự do, sau đó. . . . . . sau đó. . . . . .” Quanh co một hồi mà anh ta không nói được gì thêm, chợt nghe phía sau có một người nói nhỏ, “Trong đề này, có ba điểm cần chú ý. Thứ nhất, khung vuông xuyên qua từ trường, thứ hai, vật rơi tự do, thứ ba, dây điện xuyên qua từ trường. . . . . .” Cả phòng im lặng như tờ, tất cả mọi người quay xuống nhìn hàng cuối cùng. Tôi thấy anh ngẩng cao đầu, ung dung xoay bút trên tay, khóe miệng hơi nhếch lên, mỉm cười đầy tự tin. Trong chớp mắt, dường như những thứ tưởng chừng đã lùi vào dĩ vãng ập về trong tôi. Năm cấp hai, vật lý, ganh đua, còn có Tiết Vấn Khu.