Nhất Vạn Tam nói một mạch rất lâu, lúc dừng lại, trong xe đặc biệt im lặng, trời đã tối, cảnh sắc ngoài cửa sổ trở nên xa lạ, không rõ trải qua thị trấn nào, nhà ở thấp bé mà đơn sơ, có thể là vì tiện cho người lái xe đi qua, ven đường có rất nhiều cửa hàng sửa xe rửa xe, cách vài cửa hàng lại có một quán ăn. La Nhận đỗ lại: “Ăn cơm cái đã.” Hai người chọn một quán đồ cay Tứ Xuyên, gọi vài món, La Nhận ăn rất ít, Nhất Vạn Tam trái lại ngốn ngấu rất nhanh, lúc sắp ăn xong, La Nhận đứng dậy ra ngoài gọi điện thoại, nhân tiện trả tiền. Hoá ra mình không cần trả tiền, cũng không cần chia tiền(*), tuy đã sớm nghĩ tới, cuối cùng lúc xác nhận, Nhất Vạn Tam mới vững lòng hơn, trong lòng thoải mái, lại ăn không ít. (*) Nguyên văn là “chia theo chế độ AA” – chế độ AA nói về cuộc sống hôn nhân của thế hệ trẻ 8x, khi cả hai vợ chồng đều phấn đấu cùng nhau làm việc, mua nhà, chia sẻ mọi chi phí trong cuộc sống gia đình nhưng lại độc lập về tài chính, không ai phụ thuộc vào ai. Ở đây có nghĩa là chia đều, mỗi người thanh toán một nửa. Sau khi cơm no rượu say, đẩy cánh cửa thuỷ tinh lấm bẩn đi ra, La Nhận đứng trong bóng tối cạnh cửa, một trận gió thổi qua, đưa tới một câu không đầu không đuôi: “… Vậy hòn đảo cổ xưa Mindanao nằm bên nào?” Nhất Vạn Tam giật mình. Nhiều năm sống trong cảnh lang bạt kỳ hồ, lừa đảo qua ngày, tạo cho anh ta tính cách không tin tưởng bất kỳ ai, đừng nói La Nhận, ngay cả Mộc Đại, chú Trương, Tào Mập Ú, anh ta đều không tin, tựa như trên đầu mọc một chiếc xúc giác đặc biệt nhạy, dốc hết khả năng dò la tin tức, ngửi thấy mùi vị lạ, lập tức chuẩn bị tốt biẹn pháp ứng đối. Chẳng phải đi thôn Ngũ Châu sao, sao tự dưng lại nhắc đến đảo Mindanao? Nó cũng ở gần thôn? Hơn nữa, đảo là đảo, phải lâu đời đến mức nào mới gọi là “hòn đảo cổ xưa”? Anh ta im lặng, xem như không nghe thấy. Sau khi lên xe, Nhất Vạn Tam lén lấy di động ra tìm kiếm, bất ngờ phát hiện, hoá ra không phải đảo ở Trung Quốc. Trang internet nói, hòn đảo cổ xưa Mindanao, là hòn đảo lớn thứ mười bốn trên thế giới, cũng là đảo lớn thứ hai Philippines, chỉ đứng sau đảo Luzon, cảnh sắc tráng lệ, nhưng nó nổi tiếng với bên ngoài không chỉ bởi cảnh sắc: Hòn đảo lâu đời Mindanao còn được gọi là “quê hương của khủng bố”, “đế đô của bọn bắt cóc”, nơi đó chiếm cứ lực lượng vũ trang phản chính phủ lớn nhất phía Nam Philippines, xung đột liên tục, nhiều thế lực vũ trang được quốc tế coi là tổ chức khủng bố. Philippines là cái quỷ gì? Nhất Vạn Tam không quan tâm địa lý chính trị, anh ta chỉ biết hai điều về Philippines. Thứ nhất, Philippines là một quốc gia. Thứ hai, lính đánh thuê hình như rất được hoan nghênh, hồi nhỏ xem kịch Hồng Công, thỉnh thoảng lại xuất hiện lính đánh thuê. Hoá ra Philippines vẫn đang chiến tranh? Nhất Vạn Tam vẫn cho rằng, cả thế giới chỉ có Iraq có chiến tranh — bị nước Mỹ gây sức ép. Nhất Vạn Tam nhìn La Nhận ngồi trên ghế lái, bỗng cảm thấy cách xa anh một chút thì tốt hơn: Phải, mình là tên lừa đảo, nhưng ít ra chỉ là tên lừa đảo bình thường. Có lẽ không khí trong xe quá nặng nề , La Nhận tiếp tục đề tài vừa nói: “Sau đó thế nào? Chỉ vì tộc trưởng già, anh trèo lên nóc nhà đạp mấy con tẩu gì đó xuống rồi bị đuổi ra khỏi thôn ư? Tôi có cảm giác, câu chuyện còn thiếu một đoạn.” Cảm giác của La Nhận rất chuẩn, quả thật còn thiếu một đoạn, mặc dù hiện tại nhớ tới đoạn chuyện cũ kia vẫn khiến người ta thấy hả giận và sảng khoái *** Thật ra anh ta không gây chuyện ngay lập tức, một đứa bé hơn mười tuổi, trong đầu bắt đầu tính toán một số chuyện: Không thể để họ được hời như vậy. Anh ta quay về căn nhà trống huếch trống hoác, cuộn mình nằm trên giường đánh một giấc, sáng hôm sau, máy kéo đưa thi thể mẹ anh ta đến đài hóa thân hoả táng. Nhất Vạn Tam đi theo xe, tộc trưởng già và mọi người cũng ngồi ở rìa đằng sau của máy kéo, đường quê mấp mô, chẳng mấy chốc mảnh vải trắng che thi thể bị văng ra vì xóc nảy, khi thì để lộ mặt, khi thì để lộ chân, suốt dọc đường, Nhất Vạn Tam liên tục kéo mảnh vải cho mẹ, dường như chỉ cần che kín, mẹ anh ta có thể ra đi hãnh diện một chút Tộc trưởng già và đám người kia bỏ đi vẻ mặt nghiêm nghị, xì xà xì xào, trò chuyện rất vui vẻ. Tán gẫu chuyện trai phơi trăng tối qua. — “Bao nhiêu năm không gặp.” — “Năm nay là một năm tốt đẹp.” Thối lắm, nếu nhà ông mất liền một lúc hai người, ông có thấy là năm tốt đẹp nữa không? Nhất Vạn Tam ngẩng đầu lên, nhìn chằm chằm tộc trưởng già một cách hung tợn. Không ai chú ý tới anh ta, vẻ mặt tộc trưởng già thật nghiêm túc, lời nói cũng hết sức trịnh trọng. — “Trai già trồi lên khỏi mặt nước cũng không bình thường, theo tôi, có lẽ không chỉ dừng lại ở chục con kia, mấu chốt nhất còn phải xem Trung thu năm nay, trai đều có linh tính, phơi mình đến rằm Trung thu, đó mới thật sự là phơi trăng.” Nhất Vạn Tam không lên tiếng, nhưng nghe không sót chữ nào. *** Trung thu? Ai cũng biết Trung Thu còn gọi là Tết Đoàn Viên, còn Trung Thu này đến để châm chọc anh ta. Nhất Vạn Tam trước tiên chôn những thứ cần mang và cả số tiền kiếm được mấy ngày nay ở ngoài thôn. Số tiền này có một ít là người trong thôn đưa, một ít là anh ta trộm được, anh ta trộm yên tâm thoải mái, thản nhiên đến nỗi đám người chỉ chỉ trỏ trỏ kia không dám quả quyết là anh ta trộm: Có kẻ trộm nào lại ngẩng đầu ưỡn ngực, mặt không đỏ như anh ta chăng? Sau đó, rằm Trung Thu đến. Dựa theo phong tục, mỗi nhà đều hấp bánh ngọt và bánh mặn, cũng có bánh trung thu mua ở ngoài thôn, Nhất Vạn Tam nhà nào cũng ăn. Màn đêm buông xuống, lúc người trong thôn thi nhau ra bờ biển, anh ta vẫn thờ ơ dựa vào cửa nhà mình, ăn đến phồng quai hàm. Ăn xong rồi, trong thôn cũng im lặng, anh ta nhổ hai ngụm nước bọt xuống đất, nhấc một thùng dầu ma-dút từ sau cửa ra. Anh ta ôm thùng dầu ma-dút kia, khệ nệ đi về phía bờ biển. Trung thu trăng tròn, cho mày tròn này, đốt cho mày vĩnh viễn không siêu sinh. Người trong thôn sợ kinh động đám trai, không thể thật sự canh giữ ở bãi biển quan sát, họ đều chen nhau đứng cố thủ trên bãi đá ngầm xa xa, mượn ánh trăng, nhìn thấy những điểm sáng như sao trời trên bờ biển, cũng đủ để vui mừng như điên. Tôi muốn thiêu chúng trước mặt các người, thiêu hi vọng thu hoạch một năm của các người, khiến các người giậm chân, khiến các người nôn ra máu, khiến các người kêu thời kêu đất, kêu cha gọi mẹ! Lúc anh ta đến gần, dãy đá ngầm bên kia chợt có động tĩnh, có người đứng lên gào to: “Con nhà ai kia! Sao người lớn không quản lý!” Buổi tối không nhìn rõ, chỉ biết đối phương có thân hình thấp bé, là một đứa trẻ. Ha ha, con nhà ai? Anh ta cũng muốn biết, linh hồn cha mẹ phiêu đãng trên mặt biển lạnh băng, không biết chừng cũng bị giọng nói này kinh động, mở mắt nhìn anh ta. Hũ tro cốt của cha chìm xuống đáy biển, không biết bị dòng nước đẩy về đâu, mãi đến hiện tại vẫn chưa tìm được. Nhất Vạn Tam xách can dầu ma-dút giội lên mình trai, dầu loang khắp một vùng biển, trai đều rất nhạy cảm, chỉ một chút động tĩnh liền khép vỏ, mặc kệ, cứ đốt, có khi mùi thơm lại bay khắp bốn phía cũng nên, mùi vị biển cả ư, hay lắm. Anh ta tránh xa một chút, rút bó đuốc được bọc trong vải cắm sau lưng ra, có mấy người đã chạy tới bên này, anh ta đợi họ chạy lại gần, sau đó ném mồi lửa về phía biển như thể trút giận. Lửa bùng lên, đẹp đẽ như thế, tựa như những đoá hoa nở rộ trên mặt biển, khoan khoái lại tùy ý, cảnh tượng đó, suốt đời anh ta sẽ không quên. Có người phẫn nộ kêu to: “Là thằng nhóc chó chết Giang Chiếu!” Anh ta bỏ chạy, theo kế hoạch được trù tính đâu vào đấy, người trong thôn vội vàng dập lửa, thừa dịp hỗn loạn, anh ta sẽ bỏ đi, ra ngoài thôn đào túi hành lý đã được giấu kỹ lên, sau đó lưu lạc thiên nhai. Đúng vậy, nghé con mới sinh không sợ hổ, anh ta còn quá nhỏ, không sợ hãi dẫu chỉ một chút, trái lại tràn đầy khát khao về thế giới bên ngoài. Nhưng anh ta tính sót, không phải tất cả mọi người đều chạy đi dập lửa, gần nửa số người đuổi theo “thằng nhóc chó chết” là anh ta, còn tính sót một chuyện, người lớn chạy nhanh hơn trẻ con. Cửa nhà thờ tổ đã đóng, không cách nào trốn vào, cạnh tường chấ một đống vật liệu gỗ mục nát, anh ta cầm theo cây búa phòng thân, lại dẫm lên đống gỗ trèo tường, men theo tường lên nóc nhà, hiện tại nghĩ lại, thật ra trốn theo cách đó chẳng khác nào tìm đường chết, tự đưa mình vào vòng vây. Anh ta lật ngói trên mái nhà lên, ném rầm rầm xuống dưới, càng ngày càng nhiều người xúm lại, bên dưới không ngừng vang lên tiếng thét chói tai. Tộc trưởng già gọi anh ta: “Giang Chiếu, cháu bị quỷ ám rồi, mau xuống đây!” Anh ta lật mái ngói càng hăng, vừa vứt vừa chửi: “Các người hại chết cha tôi, rõ ràng trông thấy ông ấy rơi xuống nước, nhưng lòng dạ đen tối, nhẫn tâm không cứu!” Tộc trưởng già tựa như chuyên gia đàm phán gặp gì hiểu nấy: “Giang Chiếu, không phải các bác không ra tay cứu, lúc đó không ai trông thấy cha cháu rơi xuống nước, cháu oán hận trong lòng, các bác biết… Cháu mau xuống đây đi, nóc nhà thờ tổ không thể lật lung tung…” Còn chưa dứt lời, phía sau có tiếng người gào to, những thôn dân trèo lên nóc nhà lao bổ tới, bắt lấy mắt cá chân anh ta kéo ra đằng sau, mạnh mẽ kéo anh ta ngã xuống! Đây được coi là gì, dương đông kích tây? Lão già kia giả vờ giat vịt nói vài câu đánh lạc hướng anh ta, những người còn lại nhân cơ hội trèo lên tường? Bị kéo ngã, Nhất Vạn Tam chửi bới liên hồi, hai tay ra sức quơ khắp nơi, bỗng nhiên chạm vào cây búa mình mang tới, không chút nghĩ ngợi, mạnh mẽ ném về phía đám người đứng dưới. Một tiếng “choang” vang lên. Tẩu thú trên sống nóc nhà, bức tượng có dáng vẻ giống Tôn Ngộ Không mà anh ta thích nhất đã vỡ tan tành, rơi về phía đám người đang kêu gào cùng chiếc búa kia. Chẳng hay có ai thật sự bị thương không. *** Màn đêm nặng nề, đèn xe chiếu sáng đoạn đường quốc lộ trước mặt, cho dù đi bao lâu, vẫn chỉ là một đoạn nhỏ như vậy. Con đường quốc lộ này dường như không có điểm cuối. La Nhận nói: “Nhất Vạn Tam, anh cũng đủ ngoan tuyệt.” Nhất Vạn Tam cười hì hì: “Tôi còn tưởng tộc trưởng già sẽ lột da mình cơ, ai ngờ không phải vậy. Có thể vì chuyện của cha tôi, ông ta chột dạ, cũng có thể vì cha mẹ tôi đã mất, người chết ở trên trời dõi mắt nhìn xuống, ông ta không dám làm khó tôi.” Dù sao anh ta nhớ rõ, ngày anh ta bị đuổi ra khỏi thôn, là một buổi sáng, hơi lạnh, người trong thôn đều tập trung ở cửa thôn, ban đầu anh ta đi cùng họ, sau đó đột nhiên bị người khác đẩy, dời khỏi cái vòng lớn kia, đứng đối diện họ. Một người, đối mặt với rất rất nhiều người. Một cậu bé với khuôn mặt bầm dập đối mắt với rất rất nhiều người lớn mặt mày hung tợn. Tộc trưởng già nói: “Giang Chiếu, từ nay về sau, mày không còn là người thôn Ngũ Châu nữa, nếu mày còn dám bước vào thôn nửa bước, đừng trách người trong thôn không khách sáo.” Đúng là không khách sáo, một năm thu nhập, một năm hi vọng cơ mà, anh ta nhìn vào mắt họ, ai nấy cũng phẫn hận, mắt đỏ lừ như hổ như sói. Anh ta nhổ một ngụm nước bọt xuống đất: “Không về thì không về, ông đây có chết cũng không thèm về đâu.” Sáng mùa thu ấy, anh ta loạng choạng, mặc quần áo rách rưới, ngẩng cao đầu, biến mất khỏi tầm mắt người trong thôn. Sau này, anh ta chưa từng trở về, có người chịu khổ bên ngoài sẽ nhớ nhà, anh ta từ trước đến nay không hề nhớ, cũng không hoài niệm, thỉnh thoảng nhớ lại, trong đầu chỉ xuất hiện một ý nghĩ duy nhất: Cái nơi quỷ quái! Anh ta vỗ lưng ghế của La Nhận: “La Nhận, nhớ lấy, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho tôi, tôi đốt trai, chặt đứt con đường tài lộc của họ, lại lật mái ngói nhà thờ tổ, chẳng khác nào lột da tổ tông nhà họ Giang, mấy lão khọm già kia tuyệt đối không chỉ nói mấy câu khó nghe không thôi đâu.” La Nhận mỉm cười: “Lúc đó anh mới bao nhiêu tuổi, đã mười mấy năm trôi qua, cho dù hiện tại anh có đứng trước mặt họ, họ chưa chắc đã nhận ra anh.” Vậy sao? Cách quê nhà không còn xa, Nhất Vạn Tam có chút sợ hãi, anh ta lẩm bẩm một mình: “Hay cứ cải trang đi, đi đâu cũng tiện, mua tóc giả cùng mấy thứ khác…”